غار آقا شاه‌بلبل: مردم‌نگاری چندصدایی

Abstract

این مردم‌نگاری یک مردم‌نگاری دیالوژیک، گفتگویی و مباحثه‌ای است میان میدان و دو پژوهشگر. مردم‌نگاری دیالوژیک یا انسان‌شناسی دیالوژیک حاصل انقلاب متنی در انسان‌شناسی است. انسان‌شناسی متنی یا تفسیری با تعریف فرهنگ به مثابة متن در دهه‌های 1970 و 1980 پدید آمد. انقلاب متنی گیرتز باعث شد تا رخدادها و اعمال همچون متن‌هایی تفسیر شوند. پیروان گیرتز همچون جورج مارکوس، جیمز کلیفورد، پل رابینو، وینسنت کراپانزانو، و مایکل فیشر نیز بر آن شدند که لحظة مردم‌نگارانه لحظة <em>نوشتن</em> فرهنگ است. ما در این مقاله متأثر از رویکرد مردم‌نگاری چندصدایی در مکتب انسان‌شناسی تفسیری، تلاش کرده‌ایم تا تجربة خود از میدان آقا شاه‌بلبل را سامان دهیم. تمرکز ما بر روایت‌هایی است که در خصوص آقا شاه‌بلبل در منطقة دلیجان در استان مرکزی گفته می‌شود. با دو دورة حضور میدانی در مناطق اطراف غار آقا شاه‌بلبل بر آن بودیم تا صداهای فرهنگ را بشنویم و صداهای خودمان را نیز به این صداها بیفزاییم تا قادر شویم آهنگ فرهنگ را به گوش مخاطبانمان برسانیم. صداهای فرهنگ شامل روایت‌های گوناگون بومیان و صداهای پژوهشگران عبارت بود از آنگونه که شاه‌بلبل روایت می‌‌شود، و آنگونه که حس می‌شود.