نقش پروژه‌های آبخیزداری در کاهش فرسایش و رسوب حوضه‌های آبخیز

Abstract

فرسایش خاک پدیده‌ای است که به‌‌ویژه در شرایط تشدید شونده منجر به تخریب و از بین رفتن خاک می‌شود. ازآنجاکه حیات جوامع انسانی مستلزم وجود آب و خاک است، برای جلوگیری از فرسایش خاک و هدر رفتن آب، عملیات مختلف بیولوژیکی و مکانیکی برای کاهش فرسایش، کنترل رواناب و بهبود شرایط پوشش گیاهی اجرا می‌شوند. در این تحقیق به‌منظور ارزیابی نقش عملیات آبخیزداری (بیولوژیکی و مکانیکی) بر فرسایش و رسوب حوضه چهل‌گزی سنندج، پس از شناسایی عملیات اجراشده، فرسایش و رسوب حوضه با بهره‌گیری از پارامترهای مدل پسیاک، تعیین شد. سپس تأثیر عملیات آبخیزداری با محاسبه مجدد فرسایش و رسوب و از طریق آزمون‌های آماری بررسی شد. نتایج نشان داد رسوب‌دهی ویژه حوضه از 7/2 به 5/2 تن در هکتار کاهش‌یافته است. همچنین از سطح کلاس‌های با رسوب‌دهی بالا، کاسته شده و سطح کلاس‌های با رسوب‌دهی پایین، افزایش پیداکرده است. تحلیل آماری نشان داد که بین رسوب‌دهی قبل و بعد از اجرای عملیات آبخیزداری اختلاف معنی‌دار وجود دارد.