,عملکرد دستگاه خودکار آشکارساز جبهه رطوبتی

Abstract

به‌منظور افزایش بهره‌وری آب در سطح مزارع و هوشمند سازی آبیاری یکی از فاکتورهای مهم ایجاد سامانه‌هایی است که بتوانند با دقت مناسب و قابل‌قبول مقدار رطوبت خاک را اندازه‌گیری نمایند. در این ‌ارتباط دستگاه اندازه‌گیری جبهه رطوبتی ساخته‌شده در موسسه تحقیقات خاک و آب در سه بافت سبک (LT)، متوسط (MT) و سنگین (HT) و در سه سطح شوری آب آبیاری غیر شور (S₀)، 5(S₁) و dS/m 10(S₂) مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از جمع‌آوری داده­ها نسبت به تحلیل آماری و تفسیر اقدام و از نتایج آن در مزرعه استفاده شد. سپس برای ارزیابی و واسنجی دستگاه در شرایط مذکور، اقدام به اندازه‌گیری هم‌زمان اعداد دستگاه و نمونه‌گیری از خاک در اعماق معین به فواصل زمانی h 24 شد. پس از جمع‌آوری داده­های مربوط به زمان­های رسیدن جبهه رطوبتی به اعماق خاک و تغییرات رطوبت خاک با نمونه‌گیری خاک و دستگاه آشکارساز جبهه رطوبتی خاک تجزیه آماری صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که دستگاه در بافت‌های مختلف و شوری‌های متفاوت واکنش نشان می­دهد. همچنین حساسیت حسگرهای آن به تغییرات ناگهانی رطوبت خاک ناشی از رسیدن جبهه رطوبتی به عمق معینی از خاک دارای دقت قابل قبولی می‌باشد. نتایج آماری نشان داد که دستگاه در تعیین رطوبت خاک در شرایط غیر شور حدود 6 تا 9%، در شرایط استفاده از آب‌شور dS/m 5، 28 تا 41% و در شرایط استفاده از آب‌شور dS/m 10، 31 تا 37% دارای خطا می­باشد. شاخص کارایی مدل نیز نشان داد که این دستگاه در شرایط غیرشور با کارایی متوسط 75/0 بسیار کاربردی بوده و در شرایط شور با شاخص کارایی منفی غیرقابل توصیه می‌باشد.