هویت گرایی فرهنگی در ادبیات کودک با ورود عناصر بومی در تصویرگری ( با تاکید بر آثار پرویز کلانتری)

Abstract

دهۀ چهل شمسی، یکی از دوره‌های مهم و تأثیرگذار بر فرهنگ و هنر ایران است. در این دهه، روشنفکران، نویسندگان و هنرمندان در محافل خود برای یافتن هویّت ملّی، مذهبی تلاشی وافر داشتند، زیرا به واسطۀ روشنگری‌های این دوران ضرورت بازگشت به خویشتن یک نیاز اجتماعی بود. حامیان خصوصی و ناشران کتب کودکان نیز، از تصویرگران می‌خواستند تا با استفاده از عناصر هویّت‌مدار آثاری همسو با این تقاضا خلق کنند. در این مقاله این فرضیه ارائه شد که ورود عناصر بومی در تصویرگری کتب کودکان دهۀ چهل در راستای ضرورت اندیشه هویّت‌گرا ایجاد شده است. و پرویز کلانتری، بومی‌گرا‌ترین تصویرگر این دهه، توانست آثاری از خود به جای گذارد که بیش از نیم قرن بر فرهنگ و هنر جامعۀ ایرانی تأثیرگذار باشد. روش تحقیق این مقاله براساس اطلاعات گردآوری شده، تحلیلی توصیفی بوده و مبتنی بر گردآوری اسناد و منابع کتابخانه‌ای و به شیوۀ استقرایی به استنتاج رسیده است. یافته‌ها نشان داد که پرویز کلانتری با شناخت ویژگی‌های بومی و بهره‌گیری از تزئینات، آرایه‌ها، ‌آرایش چهره‌ها و پوشش‌ها به شخصیت‌سازی هویّت‌مدار پرسناژهای آثار خود اقدام کرده است. موفقیت او در تصویرگری هویّت‌مدار خود منتج به این امر شد که یادآوری خاطرات قومی و بومی‌گرای آثارش طی چندین دهه تأثیری ژرف بر تصویرگری ایران داشته باشد. <br />