تأثیر درآمد نفت بر جهت‌گیری سیاست خارجی دولت نهم

Abstract

موفقیت سیاست خارجی ایران به­طور گریز ناپذیری در پیوند با موضوع نفت است. این موفقیت در بهترین حالت، زمانی به دست آمده که سیاست خارجی کشور با موازین نظام بین­الملل و منطقه سازگاری داشته است. در پرتو این سازگاری است که امنیت ملی و رشد اقتصادی کشور ارتقا می­یابد. حفظ سطح مناسبی از قیمت و تولید که می­تواند موتور رشد اقتصادی و برتری منطقه­ای باشد، در گرو جلب همکاری بازیگران بین­المللی و منطقه­ای و برآورده نمودن انتظارات صلح و امنیت آنان می­باشد. در این مقاله تلاش شده است تا با تبیین ماهیت و مدل­های دولت در ایران و با توجه به چارچوب نظری نوشتار که نظریه دولت رانتیر می­باشد، ارتباط دولت با نحوه بهره­گیری از درآمدهای نفتی و به تبع آن جهت­گیری سیاست خارجی دولت مورد نظر یعنی دولت نهم، در یک فرآیند تاریخی مورد کنکاش قرار گیرد. به­عبارت دیگر، به بررسی این نکته می­پردازیم که درآمد بالای نفت چه تأثیری بر جهت­گیری سیاست خارجی دولت نهم داشته است.