اثر ورمی کمپوست و باکتری ازتوباکتر کوروکوکوم بر فنولوژی، رشد و عملکرد اندام هوایی و اسانس در گیاه دارویی مرزه تابستانه(Satureja hortensis) در شرایط گلخانه‌ای

Abstract

به‌منظور بررسی اثر کود ورمی‌کمپوست و یکی از سویه‌های منتخب باکتری ازتوباکتر کوروکوکوم بر رشد و تولید و فنولوژی گیاه مرزه تابستانه (Satureja hortensis) در شرایط گلخانه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل: باکتری ازتوباکتر کوروکوکوم (Azotobacter chroococcum)، کود ورمی‌کمپوست و تیمار شاهد بودند. نتایج آزمایش مشخص کرد که در تیمار با باکتری ازتو باکتر طول ساقه 22 درصد، طول ریشه 32 درصد، وزن خشک ریشه افزایشی بیش از سه برابر و تعداد ریشه فرعی مرزه تابستانه 66 درصد نسبت به گیاهان شاهد افزایش نشان داد. تیمار با باکتری ازتوباکتر منجر به 133 درصد افزایش وزن تر گیاه و همچنین بیش از سه برابر افزایش در عملکرد اندام رویشی مرزه تابستانه نسبت به گیاهان شاهد گردید. تیمار با ورمی کمپوست نیز منجر به 30 درصد افزایش عملکرد خشک اندام هوایی نسبت به گیاهان شاهد شد. باکتری ازتوباکتر تغییری در سطح برگ بوته و بازده اسانس مرزه نسبت به گیاهان شاهد ایجاد نکرد در حالی که تیمار با ورمی‌کمپوست سبب کاهش سطح برگ و اسانس در گیاهان مرزه نسبت به گیاهان شاهد شد. طول دوره رویشی در تیمار ازتوباکتر 15 روز بیشتر از تیمار با ورمی کمپوست و 11 روز بیشتر از تیمار شاهد بود. یافته های این پژوهش نشان داد که کاربرد کودهای زیستی در شرایط کشت ارگانیک گلخانه‌ای می تواند موجب بهبود رشد مرزه تابستانه شود.