بررسی حقوقی خسارات ضمان درک در قوانین و رویه قضایی ایران و فرانسه

Abstract

درصورت مستحق‌للغیر بودن معامله بایع باید ثمن معامله را مسترد دارد و درصورت جهل مشتری به فساد معامله مشتری علاوه‌بر ثمن معامله می‌تواند غرامات و خسارات واردشده را دریافت نماید. درباره مبنا و تعریف دقیق این خسارات اختلاف‌نظر است. در مبنا عده‌ای استناد می‌کنند که بیع فاسد اثری در تملک ندارد و چون اثری ندارد، ضمان درک ایجادشده ناشی از قرارداد نیست؛ درحالی می‌توان گفت که ضمان درک نوعی تعهدی ضمنی در روابط خریدار جاهل و فروشنده می‌باشد و می‌تواند اثر قرارداد را داشته باشد و همچنین درباره مصادیق پرداخت خسارات در ضمان درک اختلاف‌نظر می‌باشد. دلیل این اختلاف یکی دانستن مفهوم ربا و کاهش ارزش پول می‌باشد. بحث کاهش ارزش پول به‌معنای کاهش قدرت خرید پول به‌واسطه شرایط اقتصادی است که مشتری نمی‌توانست بیشتر از مبلغ اسمی که به‌عنوان ثمن را داده، برگرداند. درحالی‌که انصاف حکم می‌کند کل ارزش کاهش‌یافته به مشتری جاهل پرداخت گردد. حال با وجود تغییر نگرش در رویه قضایی، در بحث چگونگی محاسبه کردن این خسارات نیز می‌توان کاهش قدرت خرید آن مال را به‌عنوان خسارت کاهش ارزش پول محاسبه کرد.