نقد پسااستعماری رمان غدا یوم جدید اثر عبدالحمیدبن هدوقه (مطالعه موردی: نژادگرایی)

Abstract

ادبیات هر ملتی از مؤلفه­هایی تشکیل­شده که در واقع بهترین و شاخص­ترین گزینه برای آشنایی با نگرش­ها و جهان­بینی آن ملت­ها است. وقتی سخن از نگرش یک ملت در برابر استعمار به­میان می­آید، ادبیات پسااستعماری سهم بزرگی در بیان رویکردها و موضع­گیری آن ملت، در برابر استعمار بیگانه داشته و پیامدهای حضور استعمار در عرصه­های گوناگون فکری و فرهنگی را به تصویر می­کشد. الجزایر از جمله کشورهایی است که حضور طولانی­مدت فرانسه در آن، سبب پیدایش گستردة ادبیات پسااستعماری گشته­است. رمان«غدا یوم جدید» اثر «عبدالحمید­بن­هدوقه» از جمله آثاری است که تأثیر نژادگرایی استعمار بر مردمان الجزایر را روایت کرده و پیامدهای آن را در عرصه­های مختلف، در قالب داستانی واقع­گرایانه به تصویر می­کشد. پژوهش پیش­رو کوشیده­است تا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی مهم­ترین حوزه‌های تبعیض­نژادی استعمار در رمان «غداً یوم جدید» را با ذکر نمونه، مورد تحلیل و واکاوی قرار داده و به این مسئله بپردازد که علل ظهور نژادگرایی استعمار در شخصیت­های داستان چه ­بوده و راهکار نویسندة رمان برای خروج از این معضل چیست؟ تحلیل پسااستعماری رمان «غداً یوم جدید» حاکی از آن است که نژادگرایی استعمار در حوزه­هایی چون: نژادگرایی زیستی، مذهبی، قضایی، انحصار شغلی و نژادپرستی درونی­شده نمود پیدا کرده و نویسنده راه برون­رفت از این بحران را تکیه بر فرهنگ و تاریخ بومی، دانش نسبت به اروپاییان، و همچنین تقویت روحیه وحدت، مقاومت و ظلم ستیزی در نهاد مردم ­می­داند.