زیبایی شناسی خلاقیت هنری در نمایشنامه منظوم (الحرالریاحی)

Abstract

نمایشنامه منظوم «الحر الریاحی» اثر شاعر عراقی عبدالرزاق عبدالواحد، یکی از معدود آثار در حوزه نثر دینی و بخصوص نثر عاشورایی است. بررسی تاریخ ادبیات دینی ملل مختلف و مقایسه ادبیات منظوم و منثور این عرصه به خوبی حاکی از کمیت محدود این­گونه آثار در قالب نثر است. اغلب آفرینش­های هنری در این زمینه نیز محدود به دوره معاصر است که با مطرح شدن ژانرهایی چون رمان و نمایشنامه و ... برخی ادیبان وارد این عرصه شدند. این شرایط بخوبی اهمیت معرفی، نقد و بررسی اندک آثار منثور عاشورایی را در زبانهای مختلف روشن می­کند؛ از این رو مقاله حاضر به دنبال آن است تا با نقد و بررسی این اثر، ساختار محتوایی و فنی آن را تحلیل و شاخصه­های بدیع و نوآورانه اثر را در بکارگیری عناصر با دیگر آثار مشابه نشان دهد.<br /> بر اساس پژوهش حاضر، پیوند تاریخ و چالش‌های انسان معاصر در حوزه محتوا، استفاده از شخصیت‌های عادی و در گیر در مسائل روز در کنار شخصیت‌های تاریخی، تبدیل شدن شخصیت‌ها به نماد و سمبل، تکیه بر ترسیم چالش ذهنی و اندیشه‌های شخصیت‌ها، استفاده از تکنیک‌های جریان سیال ذهن و تکنیک نمایش در نمایش و خروج از چارچوب نمایش نامه و خطاب مخاطب در صحنه را می‌توان از جمله خلاقیت‌های هنری نمایشنامه حر ریاحی دانست.