کنکاشی در فلسفه وجود‌گرایی در شعر جمیل صدقی زهاوی

Abstract

<br />جمیل صدقی زهاوی، شاعر کُرد تبار عراقی است که یکی از ارکان نهضت ادبیّات معاصر عرب به شمار می‌رود. زهاوی، پیش از هر چیز با اندیشه‌ها و دیدگاه‌های فلسفی‌اش شناخته می‌شود. این جستار نیز بر آن است تا با تحلیل و بررسی اشعار او به کشف ریشه‌های اگزیستانسیالیسم در شعرش بپردازد و همسویی و هم اندیشی او با فیلسوفان وجود گرای غربی را واکاوی کند و جنبه‌های اثر پذیری زهاوی را از دیدگاه‌های وجودی آنان بیان کند. بنابراین، نخست پیشگفتاری مختصر در مورد اگزیستانسیالیسم و تاریخچة آن ارائه شده و سپس با روش توصیفی-تحلیلی و بر اساس منابع کتابخانه‌ای به تحلیل اشعار زهاوی و بیاناثر پذیری اندیشه‌های او از فلاسفۀ وجودی می‌پردازیم. بر اساس نتایج این پژوهش، زهاوی، در اشعار خود از اندیشه‌ها و نظریات فلاسفة‌ وجودگرای غربی تأثیر پذیرفته است. این اثرپذیری از هر دو گروه ملحد و معتقد فیلسوفان وجود گرا صورت پذیرفته است و بازتاب این اثر پذیری از فیلسوفان ملحد به ویژه سارتر را می‌توان در عقاید زهاوی در موضوعاتی همچون تقدم وجود، وجود و عدم، دگرگونی و عدم ثبات وجود انسان، مرگ انسان، ادبیّات و تعهد، به وضوح یافت. همچنین وی در موضوعاتی همچون سقوط و تعالی انسان، پرسش از خدا، سرنوشت انسان، از فیلسوفان وجود گرای معتقد و مؤمن تأثیر پذیرفته است. از دیگر نتایج می‌توان به دیدگاه اگزیستانسیالیستی او به زن اشاره کرد که زن را برابر با مرد می‌داند. وی به فلسفة وجودی ملاصدرا و مبحث تشکیک وجود نیز توجه داشته است. <br /> <br />واژگان کلیدی:جمیل صدقی زهاوی؛ وجودگرایی؛ ادب معاصر عربی <br /> <br />