شخصیّت‌پردازی در نمایشنامه «سوگنامۀ‌ حلاج»

Abstract

امروزه‌ ادبیّات ارتباط تنگاتنگی با علوم مختلف ازجمله روان‌شناسی دارد و نقش روان‌شناسی در آن از جنبه‌های مختلف قابل بررسی است‌که یکی از آن‌ها شخصیّت‌ و شخصیّت‌پردازی است.شخصیّت‌پردازی از عناصر بسیار پراهمیت‌ هر اثر ادبی به ‌خصوص نمایشنامه‌ است؛ چراکه نویسنده با قدرت و توانایی خود، شخصیّت‌های اثرش را درنظر خواننده کاملاً واقعی جلوه می‌دهد. این جستار برآن است‌ تا با روش تحلیل محتوا، به شخصیّت‌پردازی در یکی از نمایشنامه‌های معروف ادبیّات معاصر عربی با عنوان «تراژدی حلاج» اثر صلاح‌عبدالصبور، بپردازد و جنبه‌های مختلف شخصیّت‌های آن ‌را اعم از: ایستا، پویا، قراردادی، نوعی و همه‌جانبه‌، نقد و بررسی کرده سپس هر شخصیّتی را در جایگاه مناسب خود قرار دهد. در این مقاله به نقش رئالیستی شخصیّت‌پردازی نیز اشاره می شود؛ چراکه‌ دراین تراژدی به کمک حلاج، اندیشه‌های واقع گرایانه نویسنده به نمایش ‌گذاشته و با بکارگیری عنصر گفتگو شخصیت های منفی، مثبت، معتدل و مقاوم آن معرفی می شود.