ارائه چهار چوب ادراکی برای نهادینه کردن فناور یهای ارتباطات واطلاعات (ICT) در نظام مدیریت دانشگاهی

Abstract

کاربرد فناوری های ارتباطات واطلاعات (ICT)امروزه تمامی جنبه های زندگی را در برگرفته و همزمان با سایر بخش ها در آموزش عالی (دانشگاه ها) نیز منشاء تحولات شگرفی شده است . بسیاری از صاحب نظران در این نکته اتفاق نظر دارند که دانشگاه ها به عنوان<br />نیروی فکری و مرکز تحول جامعه می بایست ضمن جذب وتطبیق این فناوری ها، در نوآوری های جدید نیز پیشگام باشند . تحقق این<br />امر نیازمند چهار چوب ها و الگوهایی است که بتواند روابط بین ابعاد مختلف آن را نشان داده وبه عنوان راهنمایی برای عمل قرار<br />بگیرد.هدف تحقیق حاضر ارائه چنین چهارچوبی بود. برای این منظور با توجه به مبانی نظری و پیشینه تحقیق مؤلفه های اصلی<br />فناوری های ارتباطات و اطلاعات در دانشگاه ها شناسایی و در پنج دسته کلی، شرایط و موقعیت دانشگاه، سیاست ها وخط مشی های<br />دانشگاه، آماده سازی، کاربست و بعد ادراکی قرار گرفتند و هر دسته خوشه هایی از متغیرها را در بر می گیرد . همچنین چهار رویکرد دانشگاه ها در استفاده از ICT رویکرد سنتی، رویکرد ترکیبی، رویکرد آموزش از راه دور و رویکرد اقتصاد جدید ) شناسایی و در دو سطح حال و آینده قرار گرفتند . برای آزمون این مؤلفه ها و پاسخگویی به سو الات تحقیق، براساس متغیرها و رویکردهای مذکور پرسشنامه ای<br />حاوی 47 دسته سوال تهیه و پس از اطمینان از روایی و اعتبار آن، اطلاعات لازم از نمونه های آماری تحقیق شامل 410 نفر ( 60 نفر<br />مدیر، 180 نفر هیات علمی و 170 نفر از کارکنان دانشگاه ها) جمع آوری گردید . این داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی وآمار استنباطی چون آزمون های t تک نمونه ای با میانگین جامعه و t زوجی، آزمون تحلیل واریانس، تحلیل عاملی و تحلیل همبستگی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند . نتایج نشان داد که هر پنج دسته از مؤلفه ها جزو مؤلفه های ICT در مدیریت دانشگاهی به شمار می روند. با این حال برای نهادینه کردن فناوری های ارتباطات واطلاعات، ابتدا باید رویکرد دانشگا ه ها در استفاده از فناوری ها دقیقاً مشخص شود،<br />سپس عواملی که هر کدام از این رویکردها را بهتر پیش بینی می کنند به تناسب در برنامه ریزی برای توسعه ا ستفاده از فناوری های<br />ارتباطات و اطلاعات در دانشگاه ها مورد تأکید قرار بگیرد. نهایتاً براساس مجموع تحلی لهای صورت گرفته، چهارچوبی برای نهادینه<br />کردن این فناوری ها در مدیریت دانشگاهی ارائه شده است که در آن هر دسته از متغیرها تحت تأثیر متغیرهای دسته قبل قرار د ارد و مجموع متغیرها رویکرد دانشگاه را در استفاده از فناوری های ارتباطات واطلاعات (ICT) مشخص می کند.