تأثیر دست‌برتری و دشواری تکلیف بر پهنای مؤثر هدف و دقت زمانی تکلیف مبادلۀ سرعت- دقت فیتز

Abstract

هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر دست­برتری و دشواری تکلیف بر پهنای مؤثر هدف و دقت زمانی تکلیف مبادلۀ سرعت- دقت فیتز بود. پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های نیمه‌تجربی بود. ابزار مورد استفاده شامل پرسشنامۀ دست برتری ادینبورگ، قلم نوری، دستگاه سنجش مبادلۀ سرعت- دقت، لپ‌تاپ، کرنومتر و مترونوم بود. جامعۀ آماری پژوهش را دانش‌آموزان 14 و 15 ساله و نمونه را 20 نفر تشکیل دادند (20=n) که به روش نمونه‌گیری در دسترس در پژوهش شرکت کردند. آزمودنی‌ها به دو گروه 10 نفرۀ راست‌دست و چپ‌دست تقسیم شدند. هر آزمودنی چهار کوشش 30 ثانیه‌ای تکلیف ضربه‌زنی دوطرفه به اهداف موردنظر را هماهنگ با صدای مترونوم انجام می‌داد. کوشش‌ها شامل دو تکلیف آسان و دشوار بود که آزمودنی هر تکلیف را با دست برتر و غیربرتر، هماهنگ با صدای مترونوم که با ضرباهنگ 300 هزارم ثانیه تنظیم شده بود، انجام داد. برای تحلیل آماری داده‌ها از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های تکراری در سطح معنا‌داری 05/0 استفاده شد. نتایج نشان داد که دست­برتری و دشواری تکلیف بر پهنای مؤثر هدف تأثیر معناداری ندارد (973/0p= و 611/0p=). همچنین دست­برتری بر میانگین وقفۀ زمانی نیز تأثیر نداشت (135/0p= و 785/0p=)، ولی در اندام غیربرتر میانگین وقفۀ زمانی برای تکلیف دشوار بیش از تکلیف آسان بود (001/0p=). به‌نظر می‌رسد شرکت‌کنندگان در تکالیف دشوار با کاهش سرعت حرکت سعی می‌کنند میزان خطای فضایی را ثابت نگه‌دارند و سرعت را فدای دقت فضایی می‌کنند. همچنین خطای زمانی (میانگین وقفه) بیشتر تحت تأثیر دشواری تکلیف است تا دست­برتری.