بررسی توصیفی مشکلات مراکز درمانی جایگزین اعتیاد مشهد، با اشاره ای به عوامل مؤثر در عدم بقای بیماران در درمان

Abstract

پیش‌زمینه: روش درمان نگهدارنده برای معتادانی که امکان ترک کامل مواد مخدر را ندارند، به طور گسترده ای در کشور ارائه می‌گردد. بطور کلی هر فرآیند مرتبط با سلامتی پس از ایجاد، نیاز به نظارت و ارزشیابی مکرر دارد تا از این طریق نقص‌های احتمالی جستجو شده و پیشنهادهایی در جهت بهبود فرآیند علمی - اجرایی مهیا گردد. در این راستا، در این مطالعه به بررسی توصیفی مشکلات مراکز درمانی جایگزین اعتیاد در شهر مشهد پرداخته شده است. <br/>روش‌ها: در این مطالعه توصیفی، 35 کلینیک ترک اعتیاد با متادون بصورت تصادفی و آسان از 500 کلینیک درمانی اعتیاد در سطح مشهد مورد بررسی قرار گرفتند. مصاحبه با مسئولین فنی و ناظر این کلینیک‌ها در زمستان 92 انجام شد. مشکلات مطرح شده از سوی مسئولین فنی و ناظر، دسته‌بندی شد و مورد توصیف و تحلیل قرار گرفتند. <br/>یافته‌ها: پس از دسته‌بندی مشکلات مطرح شده از سوی مسئولین فنی، 5 دسته‌ی کلی بدست آمد. مهمترین و شایعترین مشکلات مطرح شده شامل وجود متادون در بازار آزاد و غیرقانونی (31.4%)، تغییر نوع دارو و کیفیت آن (25.7%)، ریزش و عدم تعهد بیماران به مرکز درمانی (25.7%)، عدم همکاری بیماران جهت درمان‌های روانشناسی (17.1%)، افزایش بی‌رویه‌ی تعداد کلینیک‌ها و توزیع نامناسب آنها در سطح شهر (17.1%) بودند. مسئولین ناظر نیز به مشکلاتی از قبیل حضور کم‌‎رنگ مسئولین فنی در برخی مراکز درمانی و اداره بعضی کلینیک ها توسط افراد فاقد صلاحیت اشاره داشتند. <br/>نتیجه‌گیری: ارتباط بین حضور دارو در بازار آزاد و غیرقانونی، مشکلات اقتصادی بیماران و نداشتن انگیزه‌ی کافی برای درمان با ریزش بیماران و عدم تعهد آنها به درمان محسوس است. دو مشکل وجود دارو در بازار آزاد و نیاز به نظارت بیشتر بر کلینیک‌ها با توجه به افزایش چشمگیر تعداد آنها از مسائلی بود که هم از سوی مسئولین فنی و هم مسئولین ناظر مطرح شد.