فرآیند درونی‌سازی در مثنوی معنوی

Abstract

درونی‌سازی در اصطلاح به معنای پذیرش باورها، ارزش‌ها، نگرش‌ها و معیارهایا سازگاری با آنها، به مثابة آن چیزهایی است که به خود فرد تعلق دارد. به بیانی روشن‌تر درونی‌سازی، انتقال ازعوامل بیرونی به احساسات شخصی و باورها، به عنوان بنیاد رفتار فرد است. مولوی از جمله عارفانی است که به درونی‌سازی توجّه ویژه‌ای داشته است و در مثنوی معنوی جنبه‌های مختلف درونی‌سازی، از جمله درونی‌سازی خدا، سیر و سلوک، اعمال عبادی و تفسیر قرآن را بیان کرده است. مقالة حاضر ضمن بررسی سابقة درونی‌سازی در صدر اسلام، فرقه‌های اسلامی و تفکرات متصوفه و عرفا، نظرگاه‌های مولوی را دربارة جنبه‌های مختلف درونی‌سازی در مثنوی بررسی می‌کند.