اثر آللوپاتیک گیاهان بر برخی شاخص‌های جوانه‌زنی، فعالیت بیوشیمیایی و آنزیمی علف‌های هرز

Abstract

به­منظور بررسی اثر آللوپاتی عصاره آبی گیاه سورگوم، اکالیپتوس، آفتابگردان و تنباکو بر برخی شاخص­های جوانه­زنی، بیوشیمیایی و آنزیمی دو علف هرز یولاف وحشی و خردل وحشی، آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با 3 تکرار، در سال 1396 در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد، اجرا شد. چهار غلظت (شاهد، 5، 10 و 20 درصد) از چهار گیاه (سورگوم، اکالیپتوس، آفتابگردان و تنباکو) و دو نمونه بذر علف هرز (خردل وحشی و یولاف وحشی) تیمارهای آزمایش بودند. نتایج تجزیه واریانس داده­ها نشان داد که درصد و سرعت جوانه­زنی، طول گیاهچه، وزن خشک گیاهچه، پراکسیداسیون لیپید و فعالیت کاتالاز دو علف هرز در سطح آماری یک درصد تحت تأثیر غلظت­های متفاوت عصاره آبی گیاهان قرار گرفت. نتایج نشان داد با افزایش غلظت عصاره آبی گیاه میزان درصد و سرعت جوانه­زنی، طول گیاهچه، وزن خشک گیاهچه، فعالیت آنزیم کاتالاز هر دو علف هرزکاهش یافت، در­حالی­که میزان پراکسیداسیون لیپید آن­ها زیاد شد. در غلظت­های متفاوت عصاره آبی گیاه، علف هرز یولاف وحشی نسبت به خردل وحشی بیش­ترین میزان تأثیرپذیری را داشت و بیش­ترین تأثیر بازدارندگی در غلظت 20 درصد مشاهده شد. غلظت­های متفاوت عصاره آبی سورگوم نسبت به دیگر عصاره آبی گیاهان اثر مهاری بیش­تری بر هر دو علف هرز داشتند به­طوری­که دیده شد غلظت 20 درصد منجر به مهار بیش­تر هردو علف هرز شد و این عصاره آبی بیش­ترین اثر آللوپاتیک را نشان داد که این امر می­تواند نویدی برای تولید علف­کش­های با منشاء طبیعی باشد.