اثر پرایمینگ با اسیدسالیسیلیک و اسیدآسکوربیک بر شاخص‌های جوانه‌زنی و صفات بیوشیمیایی گندم (Triticum aestivum L) رقم پیشتاز در شرایط زوال بذر

Abstract

هدف از انجام این آزمایش بررسی اثر اسیدسالیسیلیک و اسیدآسکوربیک بر بهبود خصوصیات جوانه­زنی و کیفیت فیزیولوژیک بذرهای زوال­یافته گندم (Triticum aestivum L.) بود. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح پیری تسریع­شده و شرایط نرمال و تنظیم­کننده رشد گیاهی اسیدسالیسیلیک و اسیدآسکوربیک در سه سطح 50، 100 و 150 قسمت در میلیون و هیدروپرایمینگ بود. تیمار بدون پرایمینگ به‌عنوان شاهد استفاده شد. آزمایش به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. صفات مورد بررسی در این پژوهش شامل درصد جوانه­زنی، سرعت جوانه­زنی، میانگین زمان جوانه­زنی، شاخص طولی بنیه گیاهچه، شاخص جوانه­زنی، ضریب سرعت جوانه­زنی، هدایت الکتریکی بذرها، فعالیت آنزیم­های آنتی‌اکسیدانت کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز و محتوای مالون­دی­آلدهید، پروتئین محلول، قند محلول و پرولین بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل زوال در پرایمینگ برای درصد جوانه­زنی معنی­دار نبود درحالی­که برای صفات میانگین زمان جوانه­زنی، سرعت جوانه­زنی، شاخص جوانه­زنی و ضریب سرعت جوانه­زنی در سطح احتمال یک درصد و برای شاخص طولی بنیه گیاهچه در سطح احتمال پنج درصد معنی­دار بود. در این پژوهش بهترین تیمار برای بهبود خصوصیات جوانه­زنی بذرهای زوال­یافته استفاده از اسیدآسکوربیک 100 بود که 23 درصد توانست جوانه­زنی را بهبود بخشد. در شرایط نرمال نیز بیش­ترین درصد جوانه­زنی اسیدسالیسیلیک 100 به­دست آمد که سبب افزایش 31/22 درصدی در جوانه­زنی نهایی گردید. همچنین نتایج نشان داد که پیری تسریع­شده به­طور معنی­داری فعالیت آنزیم­های آنتی‌اکسیدانت و پروتئین محلول را کاهش داده و در مقابل سبب افزایش معنی­داری در هدایت الکتریکی و محتوای مالون­دی­آلدهید، قند محلول و پرولین می­شود.