اثر فرسودگی بذر بر پارامترهای جوانه‌زنی و رشد گیاهچه دو رقم ذرت

Abstract

در این تحقیق اثرات کیفیت بذر بر پارامترهای جوانه‌زنی و رشد هتروتروفیک گیاهچه دو رقم ذرت سینگل‌کراس 640 و 704 بررسی شد. برای اعمال تیمارهای زوال بذر از روش تسریع ‌پیری استفاده شد که در آن بذور به مدت 24، 48، 72 و 96 ساعت در دمای 41 درجه سانتی‌گراد قرار گرفتند. آزمایش به‌ صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار در آزمایشگاه انجام شد. نتایج نشان داد که اثر زوال بذر بر تمامی صفات مورد مطالعه، شامل درصد و سرعت جوانه‌زنی، یکنواختی جوانه‌زنی، طول ساقه‌چه، نسبت رشد آلومتریک و شاخص بنیه طولی گیاهچه معنی‌دار بود، اما اثر معنی‌داری بر صفات رشد هتروتروفیک گیاهچه نداشت. همچنین اثر رقم نیز بر تمامی صفات به جز نسبت رشد آلومتریک، وزن خشک باقی‌مانده بذر و ریشه در سطح 1 درصد معنی‌دار بود. زوال بذر اثر معنی‌داری بر طول ساقه‌چه، نسبت رشد آلومتریک و شاخص بنیه طولی گیاهچه در رقم 704 و بر سرعت جوانه‌زنی در رقم 640 نداشت. با افزایش دوره زوال بذر درصدجوانه‌زنی و یکنواختی جوانه‌زنی بذر در هر دو رقم ذرت کاهش یافت. زوال بذر اثر بیش‌تری بر درصد جوانه‌زنی در رقم 640 نسبت به رقم 704 داشت. شاخص‌های رشد هتروتروفیک مانند کارآیی استفاده از ذخایر، ذخایر انتقال یافته و وزن خشک باقی‌مانده بذر به‌دلیل درشت‌تر بودن لپه رقم 640 دارای میانگین‌های بالاتری بودند. در مجموع با افزایش زوال بذر درصدجوانه‌زنی و درصدگیاهچه‌های نرمال در هر دو رقم کاهش یافت اما رقم 704 مقاومت بیش‌تری نسبت به زوال از خود نشان داد.