آسیب‌شناسی اتحاد در قرآن

Abstract

وحدت یکی از آرمانهای همیشگی ادیان بوده و هست و پیام‌آوران، همواره در پی تحقق این پدیدة دیرین بوده‌اند. پدیده‌ای که دارای اصول و ابزارهایی چون اصل یکتاپرستی، اصل پیروی از پیامبراکرم، اصل اخوت و... است. قرآن کریم، گذشت، صلح و آشتی، ایستادگی در برابر دشمن و تجاوز و... را عواملی برای تحقّق آن برمی‌شمارد. اما این گزاره همیشه دستخوش آسیبها و خدشه‌هایی بوده است که مهمترین آنها را می‌توان عدم شناخت و جدایی از ثقلین دانست. پیشینة این اختلاف و تفرقه در لسان قرآن، به «اهلِ کتاب» منتسب شده و دنیاخواهی، تعصّب، پیروی از شیطان، جهل و... از جمله ریشه‌های آن است. قرآن برای این پدیده، آثار زیانباری چون فروپاشی هیمنة مسلمانان، شکست و ضعف و سستی آنان، جنگ و خونریزی و... بر شمرده و مرجع حلّ اختلاف و رهایی از این بند را تمسُّک و توسُّل به ثقلین بیان می‌کند.