بازخوانی حدیث معرفت نفس بر اساس قرائت عینیت در عرفان ابن عربی

Abstract

حدیث معرفت نفس «من عرف نفسه عرف ربه» در آثار ابن عربی دارای بیشترین تواتر میان احادیثی است که مورد استشهاد اوست. در میان قرائت‌های متنوعی که وی از حدیث مذکور دارد قرائت عینیت نفس و رب قابل تأمل است. عینیت مورد نظر وی مربوط به حقیقت انسان است که در ساحت صقع ربوبی معنای خود را باز می‌یابد. این نوشتار با بررسی امکان چنین مسئله‌ای، به تبیین عینیت نفس انسان با ربوبیت، از مجرای غیب الغیوب، احدیت و واحدیت پرداخته است. بنابراین، تحلیلی است برای توجیه اینکه چگونه از نظر ابن عربی قرائت عینیت از حدیث معرفت نفس امکان پذیر است. ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﺮﺑﻮط این موضوع در ﻣﻮاﺿﻊ ﭘﺮاﮐﻨﺪه‌ای از آﺛﺎر وی ﻣﻄﺮح ﺷﺪه اﺳﺖ. ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ‌دﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‌ اﯾﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ در آﻣﻮزه‌ﻫﺎی شیخ اکبر در ﻗﺎﻟﺐ ﯾﮏ سیر ﺳﺎزوار، ﻗﺎﺑﻞ ﺻﻮرت ﺑﻨﺪی اﺳﺖ.