پژوهش های عرفانی
مرور بر اساس
مجموعه‌های این پایگاه
ارسال های اخیر
-
آزادی اگزیستانسیال از منظر اروین یالوم و عین القضات همدانی
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2021-02-19)از آنجا که درک عمیق و باور به آزادی اگزیستانسیال در مکتب اگزیستانسیالیسم مقدمة خروج از زندگی عاریتی و قبول مسئولیت تألیف انسان توسط خود و زندگی اصیلانه است، توجه به مقولة آزادی جایگاه خاصی در میان متفکران اگزیستانسیالیست ...
-
بررسی رویکرد معرفتی ابن‌عربی و امام خمینی به عقل در ساحت عرفان
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2021-02-19)نقش عقل در کسب معرفت از مسائلی است که هر عارفی به فراخور نگاهی که به این مقوله داشته، دربارۀ آن اظهار نظر نموده است. ابن‌عربی با نظام‌مندی آموزه‌های عرفانی، به تبیین جایگاه عقل در حصول معرفتی که برای سالک در طی منازل عرفانی ...
-
نمود ذوق عرفانی امام خمینی در حضرات خمس
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2021-02-19)امام خمینی بر فصل پنجم مقدمه قیصری بر فصوص‌الحکم ابن عربی که در باب حضرات خمس است، تعلیقاتی نگاشته که برای فهم مقدمه قیصری از منظر ذوقیات عرفانی قابل تأمل است؛ چرا که امام به طور کلی فصوص‌الحکم را کتابی ذوقی می‌دانست. در ...
-
افشای سرّ الهی حلّاج در مضمون‌سازی دوگانۀ صائب
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2021-02-19)صائب تبریزی در ساخت و پردازش انواع مضمون‌های اخلاقی دستی توانا داشته است. او در بیان، تأیید و تأکید مفاهیم و مضمون‌های شاعرانة خود در زمینه‌های گوناگون، تمثیل‌های زیبایی ارائه می‌دهد و برای پربار کردن این تمثیل‌ها، بیش از ...
-
نشآت وجودی انسان و ارتباط آن با مناط اصلی انسانیت با تکیه بر آرای امام خمینی
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2022-02-20)انسان موجودی چند بعُدی است که حداقل در دو بعُد جسمانی وفراجسمانی قابل بررسی است. پیچیدگ یهای مربوط به شناخت آدمی را باید دروجه غیرجسمانی او جست. کرامت و امتیاز ویژه انسان نسبت به سایر موجوداتنیز در همین بعُد او قاب لبحث ...
-
بازتاب مفهوم تجلی در نگارگری ایرانی - اسلامی با تأکید بر مفاهیم انواع نفس و جاودانگی نفس در قرآن و اسلام
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2022-02-20)تجلی در اسلام ب همعنای ظهور ویژگ یها، اسماء و صفات خداوند در بندگان شایسته،هستی و مخلوقات است. مبنای فکری نهفته در هنر نگارگری ایرانی- اسلامی در تفکرات عرفانایرانی- اسلامی ریشه دارد. در هنر نگارگری ایرانی، عین یگرایی و ...
-
حقیقت بهشت در نظام انسا نشناسی ابن عربی
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2022-02-20)آیات قرآن و روایات ب یشمار درباره بهشت، نگا ههای کلامی، فلسفیو عرفانی را ب هدنبال داشته است؛ چنانچه در دوره نخست عرفان اسلامی، بهشتب هعنوان سعادت غایی مطرح است، اما در دور ههای بعدی این نگاه ب هتدریج تغییریافته تا جایی که ...
-
چیستی استعاذه و ارکان آن از منظر فخر رازی و امام خمینی(ره)
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2022-02-20)چکیده: قرآن، گاهی خود امر به استعاذه می کند و گاه، از استعاذه انبیاء واولیاء خود یاد می کند، لذا فهم چیستی استعاذه به خداوند مهم است تا در پناهاین فهم، چگونگی عمل به امر خداوند درباره استعاذه و نیز چرایی استعاذهانبیاء و ...
-
حضرت ابراهیم(ع) در عرفان اسلامی
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2022-02-20)از منظر بسیاری از عارفان، حضرت ابراهیم)ع( پیامبری اولوالعزم است که درسیری باطنی و با گذر از مقامات سلوکی به بالاترین مراتب کمالی دست یافت.ابتعاد از خلق، اعتزال از پدر و مهاجرت از دیار شرک، رؤیت جذب هوار ملکوتآسمان و زمین، ...
-
جایگاه «اعمال سالکانه» در دریافت «معرفت عرفانی» از منظر امام خمینی
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2019-09-23)در سنت اسلامی «کشف و شهود» مهمترین راه برای شناخت و دریافت حقایق هستی شمرده شده است، معرفتی که شهودی ـ حضوری است و نتایجی غیرقابل‌تردید دارد. دینپژوهان غربی همچون شلایرماخر از آن به «تجربه عرفانی» تعبیر کردهاند. در آثار ...
-
بررسی و ارزیابی نظر ابن عربی پیرامون آیاتِ دال بر علم حادث الهی
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2019-09-23)صفات الهی به ویژه صفت علم، از جمله مهمترین و در عین حال جدال بر انگیز ترین مسائلی است که متفکران بدان پرداخته اند. یکی از انحاء علم که در شریعت به خداوند نسبت داده شده علم حادثِ اختباری است. از یک سو حق تعالی در قرآن کریم ...
-
تبیین عشق الهی در عرفان اسلامی بر اساس فرازهایی از حدیث معراجیه
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2019-09-23)عشق الهی از مهمترین مباحث عرفان بوده که زیر بنای سایر آموزه های آن قرار گرفته است. کم رنگ بودن نصوص دینی در این مهم، در برابر شدت ظهور آن در متون عرفانی، آن را در حوزه ای چالش برانگیز نگاه داشته است. بنابراین رجوع به نصوص ...
-
درآمدی به طرح نظریه روح معنا به عنوان رهیافتی در زبان عرفان
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2019-09-23)عارفان در مواجهه با حقیقتی فرامادی و متعالی از تجربهای متمایز نسبت به تجربههای حسی در جهان مادی برخوردارند. ایشان برای بیان تجارب عرفانی خویش ناچار به استفاده از الفاظ زبان مرسوم بین انسانها هستند، به نظر میرسد در مرحله ...
-
رابطه عرفان و جامعه شناسی
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2019-09-23)بسیاری از علوم میتوانند از منظر موضوع با یکدیگر وجه اشتراک داشته باشند و یا ممکن است بعضی موضوعات با باورهای یک علم، در عمل برای علوم دیگر پیامدهایی داشته یا موضوعات قابل بررسی بوجود آورند و این قبیل موضوعات چندان قابلیت ...
-
تبیین عرفانی آیة 89 شورة شعراء و «قلب سلیم» و تطبیق آن بر سیر انفسی عارف
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2019-08-23)در آیات 88 و 89 سورة شعراء، منفعت حقیقی و نهایی انسان مطرح میشود. میفرماید: «یَوْمَ لا یَنْفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونَ» (شعرا: 88) «إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ» (شعرا: 89). «قلب سلیم» قلب دور از آفات ظاهری و ...
-
قیامت در عرفان (قیامت آفاقی و انفسی)
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2019-08-23)در متون عرفانی، همواره از هماکنونی امرهای آخرت، قیامت بودن خود پیامبر و مشاهدة حقیقت قیامتی در این دنیا سخن گفته شده و در اغلب این کتب، از قیامتهای صغرا، وسطا و کبرا نام برده شدهاست. با این اوصاف، از منظر عارفان، قیامت ...
-
تحلیل بازتاب فرهنگ و باورهای عرفانی اسلامی در رحل ایلخانی موجود در موزه متروپولیتن
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2019-08-23)رحل دورة ایلخانی از نمونه‌های ارزشمندی است که در موزه‌ی متروپولیتن نگه‌داری میشود و دارای نقش‌مایه‌های اصیل ایرانی- اسلامی است که به لحاظ نمادشناسی اساطیری و مفهوم‌شناسی اسلامی حائز اهمیت می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر شناسایی ...
-
جامعیت وجودی انسان، شاخصه‌ای اساسی در عرفان شیعی (با تکیه بر عرفان ابن‌ترکه اصفهانی و ملاصدرا)
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2019-08-23)حقیقت انسانی و مرتبت انسانیت که از آن به مقام انسان کامل یا حقیقت محمدی(ص) یاد میشود، از فروعات اندیشة وحدت شخصی وجود است؛ بدین معنا که اصل و حقیقت وجود، منحصر در حق سبحانه و تعالی است و دیگر وجودات عالم واقع، جملگی ...
-
مقام ذات و الوهیت حق نزد ابن عربی
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2018-08-23)در این مقاله، دو نظر از نظریات ابداعی و اختصاص ابن عربی بررسی شدهاست: 1. تفکیک میان مقام ذات و الوهیت (اسما و صفات) خداوند. از آنجا که عرفان و به‌خصوص عرفان ابن عربی مبتنی بر نظریة تجلی و ظهور است، دیدگاه او در ساختار ...
-
عوامل رستن از خیال در سلوک عرفانی در آثار جلال‌الدّین مولوی
(پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی, 2018-12-22)خیال، یکی از مهمترین مباحث عرفان اسلامی است و جایگاه ویژه‌ای در اندیشة جلال‌الدّین مولوی(604-672 ق) دارد. هدف از این مقاله تحلیل عوامل رستن از خیال در سلوک عرفانی از دیدگاه مولوی است. در سلوک عرفانی، علاوه بر ...
