ارزیابی ذخایر و تعیین میزان قابل برداشت گونه کیلکای معمولیcultriventris caspia (Svetovidov, 1941) Clupeonella در حوضه جنوبی دریای خزر

Abstract

کیلکا از ذخایر با ارزش اقتصادی دریای خزر محسوب می شود که نقش مهمی را در زنجیره غذایی آن ایفا می کند. پژوهش حاضر طی سال های 86-1385، باهدف تعیین میزان ذخیره کیلکای معمولی و تنظیم الگوی برداشت پایدار از آن، در جنوب دریای خزر به مرحله اجرا درآمد. نمونه برداری در سواحل جنوبی دریای خزر از مهر سال 1385 تا شهریور 1386 در دو بندر انزلی و بابلسر صورت گرفت. در طول دوره بررسی 1533 نمونه بیومتری شدند و 913 ماهی با استفاده از اتولیت‌های ساجیتا تعیین سن شدند. نتایج نشان داد که میانگین طول کیلکای معمولی 7/9±4/102 میلی متر و دامنه آن در طیف 56 تا 144 میلی متر قرار داشت. میانگین سن کیلکای معمولی 6/3 سال بود که بیش از 73 درصد از آنها را ماهیان 3 و 4 ساله تشکیل داده بود. ضریب رشد با استفاده از طرح فورد - والفورد 321/0=K در سال و ضریب مرگ و میر کل برابر 280/1=Z در سال برآورد شد. با استفاده از روش آنالیز کوهورت، میزان ذخیره کیلکای معمولی در بخش جنوبی دریای خزر حدود 75/58 هزار تن برآورد شد. برای تعیین میزان حداکثر محصول قابل برداشت (MSY) از معادله کادیما استفاده شد که در نهایت 25322 تن محاسبه شد. کیلکای معمولی دارای ذخیره نسبتاً کوچکی است، لذا سیاست‌های حمایتی از آن باید در اولویت باشد.