مطالعه‌ی ساختار آناتومی و بافت‌شناسی کلیه‌ی ماهی شیربت

Abstract

ساختار بافت‌شناسی کلیه‌ی10 قطعه ماهی شیربت مورد برّرسی میکروسکوپی و هیستومتری قرار گرفت. از قسمت‌های مختلف کلیه نمونه-برداری و سپس به روش معمولِ تهیه‌ی مقاطع بافتی، برش‌هایی به ضخامت 6-5 میکرومتر تهیه و مورد رنگ‌آمیزی H&E و PAS قرار گرفتند. کلیه‌ی ماهی شیربت از نظر موقعیت آناتومیکی در زیر ستون فقرات قرار داشت و مشتمل بر سه بخش سر، بدنه و دم بود. کلیه‌ی این ماهی دارای دو بخش خون‌ساز- لنفوئیدی و دفعی بود. قسمت قدامی کلیه‌ی این ماهی نسبت به قسمت خلفی دارای بافت‌های خون‌ساز و لنفوئیدی بیشتری بود. در مطالعه‌ی میکروسکوپیِ در بافت‌های خون‌ساز و لنفوئیدی، به وضوح مراحل رشد و تکامل گلبول‌های قرمز و سلول‌های لنفوئیدی مشاهده شد. قسمت دفعی کلیه‌ی ماهی شیربت شامل جسمک‌های کلیوی و لوله‌های ادراری بود که گلومرولها در آنها به طور واضح دیده می‌شد و سلول‌های اندوتلیال، مزانجیال و همچنین گلبول‌های قرمز هسته‌دار به خوبی قابل مشاهده بودند. تعداد جسمک‌های کلیوی در بخش خلفی نسبت به بخش سری به طور معنی داری بیش‌تر بود در حالی که در میانگین قطرِ جسمک‌های بخش‌های سر، بدنه و دم کلیه اختلاف معنی‌داری وجود نداشت. لوله‌های ادراری متشکّل از 4 بخش (بخش گردنی، بخش لوله‌ی پیچیده‌ی نزدیکِ دو قسمتی (اوّلیه و ثانویه)، بخش میانی و بخش لوله‌ی پیچیده‌ی دور) بودند. در ادامه‌ی لوله‌های پیچیده‌ی دور، لوله‌های جمع‌کننده قرار داشتتند. در این مطالعه تفاوت معنی‌داری بین جنس‌های نر و ماده مشاهده نشد. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش کلیه‌ی ماهی شیربت به لحاظ آناتومی و بافت‌شناسی با گونه‌های هم خانواده‌ی خود تا حدّ زیادی مشابهت داشت.