چالش‌های قوانین و مقررات مناطق ویژة اقتصادی بندری

Abstract

امروزه از مناطق ویژة اقتصادی به عنوان یک فرصت و ظرفیت مناسب برای تسریع و تسهیل روند صادرات و توسعة تجارت خارجی و بهترین پایگاه برای پردازش، فرآوری و توسعة صادرات و بازرگانی و رونق اقتصادی کشور یاد می‌شود. در نگاه اول، این مناطق بیشتر اهداف منطقه‌ای را مدنظر دارند اما در نگاهی وسیع‌تر می‌توانند به منزله مسیری باشند که کشور را در جهت توسعة کلان اقتصادی سوق می‌دهد. وجود مشکلات عدیده در این مناطق به همراه مشکلات و محدودیت‌های قانونی، منجر به آن شده است که در برخی موارد جایگاه اقتصادی مناطق ویژه تنزل کند و سرمایه‌گذاری در آنها از نگاه سرمایه‌گزاران تفاوت چندانی با سرمایه‌گذاری در مناطق عادی و یا شهرک‌های صنعتی نداشته باشد. از دیگر مشکلات عمده این مناطق، وجود تعارضات مواد قانون تشکیل و ادارة مناطق ویژه با قوانین امور گمرکی است. وجود گستردگی فعالیت‌های تجاری این مناطق و ویژگی‌های خاص لحاظ‌شده برای ورود و خروج کالا از مناطق فوق‌الذکر، منجر به ایجاد مشکلات عملی این مناطق با گمرک می‌شود که اصولاً ناشی از قوانین و مقررات می‌باشد. در این پژوهش سعی شده است ضمن معرفی تسهیلات و مزایای خاص این مناطق، به مشکلات و چالش‌های فرارو در ارتباط با جذب سرمایه‌گذاری‌ها و نیز قوانین موجود و بالاخص قانون امور گمرکی پرداخته شود، زیرا که ارتباط سریع و سهل دستگاه‌های اجرایی مستقر در این مناطق به خصوص گمرک، علاوه بر تحقق اهداف حذف تشریفات اداری زائد، تسریع در انجام امور اجرایی، جذب سرمایه‌گذاری‌ها و در نهایت شتاب بخشیدن به فرآیند توسعة این مناطق و دستیابی به اهداف پیش‌بینی‌شده را به دنبال خواهد داشت.