غربالگری باکتری‌های تجزیه‌کننده نفت خام فاضلاب‌های صنعتی شیراز

Abstract

<strong><em>سابقه و هدف:</em></strong>آلودگی محیط زیست با نفت و مشتقات آن تهدیدی جدی برای سلامت انسان و محیط زیست می‌باشد. با استفاده از فرایند زیست پالایی، امکان حذف بسیاری از آلاینده‌های زیست محیطی به ویژه فاضلاب‌های صنعتی وجود دارد. این مطالعه با هدف جداسازی و تعیین ویژگی های باکتری­های تجزیه کننده نفت خام در برخی ازفاضلاب­های صنعتی شیراز انجام شد.<br /> <strong><em>مواد و روش ها:</em></strong> دراین پژوهش به منظور جداسازی باکتری‌های تجزیه کننده نفت خام نمونه ‌برداری از برخی فاضلاب‌های صنعتی در شیراز انجام شد. به منظور بررسی اثر نفت خام بر روی فراوانی و تنوع جمعیت میکروبی نمونه‌های خاک، نمونه برداری از پساب و لجن نفتی انجام شد. شناسایی و شمارش باکتری‌های تجزیه کننده و هتروتروف با روش‌های رقت تدریجی و بیشترین شمارش احتمالی (MPN) انجام شد. پس از غربالگری مشخص شد که 20 سویه توانایی رشد و تجزیه نفت خام را دارند. شناسایی مقدماتی سویه‌های جداشده بر اساس آزمون های بیوشمیایی انجام شد. سپس ویژگی هایی مانند گسترش قطره، فعالیت امولسیون کنندگی و میزان رشد و تجزیه در این باکتری‌ها بررسی شد.<br /> <strong><em>یافته ها:</em></strong> بیشترین گسترش قطره، هیدروفوبیسیته سلولی، فعالیت امولسیون کنندگی در جدایه هایPE₃، SN₁، DS₁ به ترتیب 23، 16 و 22 درصد بود. با استفاده از این نتایج هفت سویه مناسب انتخاب شدند و میزان حذف نفت خام با روش اسپکتروفتومتری و گراویمتری مشخص گردید. سپس با روش مولکولی تعیین هویت سویه <em>سلولومیکروبیوم سلولانس</em>(<em>Cellulosimicrobium cellulans</em>) دارای بیشترین میزان تجزیه نفت خام انجام شد. این سویه بهترین عملکرد در تجزیه(67 درصد) را در غلظت 5/1 درصد نشان داد. با بهینه سازی برخی عوامل موثر بر روی تجزیه نفت خام مانند کشت مخلوط، منبع کربن، منبع ازت و زمان، حداکثر تجزیه نفت خام (100 درصد) حاصل گردید.<br /> <strong><em>نتیجه گیری:</em></strong> نتایج نشان داد که با بهینه سازی شرایط میکروارگانیسم های جداشده در این پژوهش، امکان حذف و کنترل آلوگی نفتی وجود دارد.