تبیین عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر آسیب پذیری جوامع محلی در مقابل حملات گرگ در استان همدان

Abstract

در‌ ایران گرگ یکی از گوشتخوارانی است که با مردم محلی بیشترین تضاد را دارد. متاسفانه تضاد بین انسان و گرگ در استان همدان به اوج خود رسیده است بطوریکه در سالهای اخیر 60 مورد حمله به انسان ( اغلب کودکان و افراد مسن ) و بیش از 100 مورد حمله به دام اهلی در این استان ثبت شده است. یکی از راهکارهای مدیریتی موثر جهت مدیریت این تعارض بررسی نگرش و تعیین ساختار جوامع محلی (از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و غیره) است. با این وجود بیشتر مطالعات صورت گرفته در جهان جنبه‌های تکنیکی کاهش تضاد را بررسی کرده‌اند. به همین دلیل هدف از پژوهش حاضر‌ بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر آسیب پذیری جوامع محلی در مقابل حملات گرگ در استان همدان است. بدین منظور 400 پرسشنامه طراحی و به تفکیک هر شهرستان در کل استان با مردم محلی ساکن در روستا مصاحبه صورت گرفت. نتایج آنالیز رگرسیون لجستیک دوتایی نشان داد متغیر تعداد سگ گله، رها کردن لاشه گرگ در اطراف محل سکونت، دفن لاشه، اندازه گله و انتقال گرگ به مناطق دیگر جزو متغیر‌های معنی‌دار هستند. بطوریکه افزایش تعداد سگ گله میزان آسیب پذیری در برابر حملات گرگ را کاهش خواهد داد.‌ افرادی که اعتقاد دارند رها کردن لاشه گرگ در اطراف محل سکونت آنها منجر به بازگشت گرگ خواهد شد از آسیب پذیری آنها در برابر حملات گرگ کم خواهد شد و آنهایی که لاشه دام اهلی خود را در یک مکان مشخص دفن میکنند میزان آسیب پذیری آنها در برابر حملات گرگ کمتر خواهد شد. دیگر نتایج نشان داد افرادی که گله‌های بزرگتری دارند در برابر حملات گرگ آسیب پذیرتر خواهند بود. افرادی که موافق انتقال گرگها به مناطق دیگر به عنوان یک استراتژی در برابر کاهش حملات گرگ هستند آسیب پذیری کمتری خواهند داشت. در این مطالعه جهت کاهش آسیب پذیری جوامع محلی در برابر حملات گرگ پیشنهاداتی داده شد.