بررسی هیدروژئوشیمیایی آبهای زیرزمینی منطقۀ هستیجان و تعیین کیفیت آنها برای مصارف مختلف
(ندگان)پدیدآور
رجبی, علی محمدمختاری, کیوانعلی آبادی, محمد علینوع مدرک
Textمقاله پژوهشی
زبان مدرک
فارسیچکیده
در این مطالعه بهمنظور بررسی کیفیت منابع آب زیرزمینی منطقۀ هستیجان از نتایج حاصل از آنالیز شیمیایی 11 نمونه آب زیرزمینی انتخابی در منطقۀ مطالعهشده استفاده شده است. به این منظور شاخصهای اصلی آب، مشخصات فیزیکوشیمیایی یونها و غلظت مهمترین عناصر سنگین، بررسی شدهاند. بهمنظور ارزیابی کیفی منابع آب محدودۀ مطالعهشده، از دیاگرامهای پایپر، گیبس، شولر و ویلکوکس، نسبت جذب سدیم (SAR)،شاخص کلرـ قلیائیت (CAI) و شاخص اشباع استفاده شده است. نتایج نشان میدهد آبهای این منطقه جزء آبهای سخت و بسیارسخت و عمدتاً تیپ و رخسارۀ بیکربناته کلسیک و بیکربناته سدیک و منیزیک دارد. در این آبها غلظت کاتیونهایMg2+وCa2+ بیشتر از کاتیونهایNa+و K+و غلظتHCO3-بیشتر از SO42-وCl-است. بررسی سنگهای دربرگیرندۀ منطقه نشان میدهد کیفیت شیمیایی آبهای محدودۀ مطالعهشده، توسط سنگهای مسیر جریان و لیتولوژی مخزن کنترل میشود. نتایج حاصل از محاسبۀ شاخص اشباع نشان میدهد که این آبها نسبت به کانیهای دولومیت و کلسیت فوق اشباع و نسبت به کانیهای سولفاته تحت اشباع هستند. ارزیابی کیفیت آب برای مصارف شرب و کشاورزی از طریق مقایسۀ غلظت یونها با استانداردهای موجود و همچنین بررسی شاخصها و دیاگرامهای استاندارد نشان میدهد که کیفیت غالب آبهای زیرزمینی منطقه برای کشاورزی مناسب و یا قابل استفاده است و برای مصارف شرب خوب، قابل قبول و متوسطاند. از نقطهنظر مصارف صنعتی نیز بیشتر نمونهها خاصیت خورندگی دارند، همچنین بررسیهای انجامشده روی عناصر سنگین شامل عناصر آهن، کروم، روی، منگنز، کادمیوم، نیکل، سرب، مس و فلوئور در منطقۀ مطالعهشده نشان میدهد که بهجز عنصر آهن، غلظت باقی عناصر سنگین پایینتر از حد استانداردهای جهانی (WHO,2008) و ایران در محدودۀ مجاز است.
کلید واژگان
آبهای زیرزمینیتیپ آب
شاخص اشباع
هستیجان
هیدروژئوشیمیایی
شماره نشریه
3تاریخ نشر
2015-10-231394-08-01
ناشر
دانشکده منابع طبیعیUniversity of Tehran
سازمان پدید آورنده
استادیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه قم، قم، ایرانکارشناس ارشد زمینشناسی اقتصادی، امور آب شهرستان دلیجان، دلیجان، ایران
دانشگاه آزاد اسلامی واحد محلات، محلات، ایران
شاپا
2008-77642423-7817