بررسی رابطۀ ساختار اکولوژیک شهر نیشابور و الگوی جزایر حرارتی با تأکید بر رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین

Abstract

در دهه‌های اخیر توسعۀ شهری سبب تغییرات زیر بنایی در ساختار و کارکرد اکولوژیکی سیمای سرزمین شده است. یکی از مهم­ترین اثرات افزایش سطوح شهری بر محیط‌زیست شکل­گیری جزیرۀ حرارتی شهری (UHI) است. درک اثرات الگو و ساختار سیمای سرزمین بر جزیرۀ حرارتی شهری برای بهبود شرایط اکولوژیکی ضروری است. هدف از این مطالعه بررسی رابطه میان سنجه­ها و دمای سطح زمین که بتواند به‌طور مؤثری اثر ساختار سیمای سرزمین شهر نیشابور را بر جزیرۀ حرارتی شهری شناسایی کند. این مطالعه مبتنی بر رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین است و از سنجه­ها برای ارزیابی ساختار اکولوژیک شهر استفاده‌شده است. تحقیق حاضر ازنظر نوع، کاربردی و ازنظر روش، توصیفی- تحلیلی است. تصاویر ماهواره­ای مربوط به سنجنده ETM+ ماهوارۀ لندست در تاریخ آگوست (2010) برای بررسی جزایر حرارتی و تهیۀ نقشۀ درجۀ حرارت سطحی مورداستفاده قرار گرفت. همچنین از نقشۀ کاربری اراضی با مقیاس 2000/1 جهت تدقیق اطلاع بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که ساختار اکولوژیک شهر و ترکیب و توزیع فضایی آن رابطۀ معناداری با درجۀ حرارت سطحی دارد. چهار سنجۀ LPI, LSI, NP و PLAND دارای بیشترین اثر و بالاترین میزان همبستگی با درجۀ حرارت سطحی هستند.