سنجش عناصر اقلیمی مؤثر در توسعۀ آتش‌سوزی جنگل‌های زاگرس با به‌کارگیری مدل‌های رگرسیون در جنگل‌های زاگرس شهرستان ایذه

Abstract

آتش‌سوزی هر ساله سبب ازبین‌رفتن بخش وسیعی از پوشش‌های جنگلی و مرتعی در سطح جهان می‌شود. شهرستان ایذه واقع در شمال شرق استان خوزستان در حوزۀ رویشی جنگل‌های زاگرسی ایران از این قاعده مستثنا نیست و تاکنون آتش‌سوزی‌های متعددی در این شهرستان روی داده است. هدف از این تحقیق تعیین مهم‌ترین عناصر اقلیمی مؤثر در وقوع آتش‌سوزی و گسترش اراضی جنگلی آسیب‌دیده از این رخداد، در شهرستان ایذه، با استفاده از مدل‌های رگرسیون است. به این منظور، از داده‌های مرتبط شامل تعداد آتش‌سوزی، سطح آتش‌سوزی و همچنین داده‌های هواشناسی در یک دورۀ سه‌ساله (1387-1389) استفاده شد. نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن نشان داد که فاکتورهای دمای متوسط (r=0.417, P=0.020) و حداکثر دما (r=0.417, P=0.037) با مساحت سطوح سوخته‌شده همبستگی مثبت دارند. همچنین فاکتورهای حداقل رطوبت نسبی (r=-0.207, P=0.028) و متوسط رطوبت نسبی (r=-0.395, P=0.000) همبستگی منفی و حداکثر دما (r=0.607, P=0.000)، دمای متوسط (r=0.595, P=0.000) و تعداد ساعات آفتابی (r=0.224, P=0.049) با تعداد وقوع آتش‌سوزی همبستگی مثبت دارند. نتایج رگرسیون خطی بین سطح سوخته‌شده و فاکتورهای اقلیمی مورد بررسی ضریب تعیین مدل را برابر با 68/0 نشان داد. همچنین نتایج رگرسیون لجستیک در رابطه با تعداد وقوع آتش‌سوزی در منطقۀ مورد مطالعه نشان داد که از بین متغیرهای مورد بررسی، فقط حداکثر رطوبت نسبی، به‌دلیل همبستگی بالایی که با تعداد وقوع آتش‌سوزی نشان داد، وارد مدل شد.