پیش‌بینی توزیع پاییزه و زمستانه بز وحشی در پارک ملی کلاه‌قاضی

Abstract

اولین گام برای حفاظت یک گونه آگاهی از نیازمندی‌های زیستگاهی آن‌ گونه است. مدل‌های مطلوبیت زیستگاه یکی از ابزارهای در دسترس در جهت توسعه‌ی دانش ما در مورد عوامل موثر بر مطلوبیت زیستگاه گونه‌ها می‌باشند. بز وحشی گونه‌ا‌ی آسیب‌پذیر است که پراکنش وسیعی در ایران دارد. با این وجود مطالعات اندکی در مورد اکولوژی این گونه صورت پذیرفته است. هدف این مطالعه مدل‌سازی فصلی مطلوبیت زیستگاه و ارتباطات زیستگاهی بز وحشی در پارک ملی کلاه-قاضی بوده است. رویکرد رگرسیون لجستیک با استفاده از نقاط حضور و عدم حضور برای مدل-سازی مطلوبیت زیستگاه به کار گرفته شد. بر اساس نتایج این مطالعه، ارتفاع از سطح دریا، فاصله تا آبشخور، فاصله تا مناطق مسکونی، فاصله تا جاده‌های عمومی و فاصله تا مسیرهای محیط‌بانی به عنوان با اهمیت‌ترین متغیرها در تعیین مطلوبیت زیستگاه بز وحشی شناخته شدند. بر اساس نقشه‌های مطلوبیت زیستگاه تولید شده در فصل زمستان تمرکز گله‌ها در حاشیه مناطق کوهستانی به چشم می‌خورد. اما در فصل پاییز از این تمرکز کاسته می‌شود و پراکنش افراد شکل یکنواخت‌تری به خود می‌گیرد . مساحت زیستگاه‌های مطلوب در فصل زمستان بیش‌تر از فصل پاییز بود. صحت هر دو مدل زمستانه و پاییزه نشان دهنده کارایی خوب مدل‌هاست. نتایج حاصل شده می‌تواند برای حفاظت بز وحشی در گستره‌ی پراکنش آن به کار گرفته شود.