ارزیابی شاخص‌های مدیریت پایدار در منطقه حفاظت‌شده باغ شادی یزد

Abstract

این پژوهش با هدف ارزیابی و انتخاب شاخص‌های مناسب برای زون‌های مختلف منطقه باغ شادی واقع در جنوب استان یزد، که دارای شش زون مختلف می‌باشد (زون محدودیت‌یافته، حفاظت‌شده، بازسازی، سپر بازدارنده، طبیعت‌گردی و دیگر استفاده‌ها)، انجام گرفته است. بدین منظور ابتدا از رویکرد بالا به پایین و پرسشنامه با مقیاس لیکرت برای نظرسنجی متخصصان استفاده شد و از 32 نفر نظرخواهی گردید. همچنین با استفاده از روش تحلیل سیستمی و ماتریس تأثیر به تعیین اندازه تأثیر و اهمیت شاخص‌ها پرداخته شد و پس از آن مهم‌ترین شاخص‌ها تعیین گردید. در ادامه با استفاده از تحلیل سیستمی برای پنج شاخص اول هر معیار، میزان تأثیر و اهمیت معیارها و شاخص‌ها در هر یک از زون‌ها تعیین شد و شاخص‌ها در زون‌های مختلف ارزیابی و سپس شاخص‌های مناسب برای هر کدام از زون‌ها تعیین گردید. با توجه به نتایج ارزیابی شاخص‌ها، شاخص‌های مربوط به وسعت منابع جنگلی و کارکردهای حفاظتی بیشترین اهمیت و کاربرد را در زون بازسازی داشتند. سطح جنگل و سایر اراضی جنگلی، مساحت تیپ‌های جنگلی نسبت به مساحت کل جنگل و درصد جنگل‌های طبیعی با تجدید حیات سالم از شاخص‌هایی مناسب در زون‌های محدودیت‌یافته و حفاظت‌شده بودند. همچنین وجود و اجرای حفاظت و برنامه مدیریتی برای منطقه دارای چشم‌انداز تماشایی، مساحت منطقه جنگلی در نظر گرفته‌شده به‌منظور تفرج، دسترسی برای تفرج و هزینه برای دسترسی به منطقه گردشگری از شاخص‌هایی مناسب برای در زون‌ گردشگری بودند.