عملکرد توابع مفصل ارشمیدسی در تخمین سیل سالانه، مطالعه موردی: حوزه آبخیز قره سو

Abstract

<strong>سیل به عنوان یکی از ویرانگرترین خطرهای طبیعی شناخته شده است که آسیب‌های زیادی به جوامع انسانی، تاسیسات، مراکز صنعتی و اراضی کشاورزی وارد می‌کند. تخمین میزان دبی سیلاب در محل تلاقی رودخانه‌ها - با توجه به قرار گرفتن بسیاری از زیر ساخت‌ها در این مناطق – با توجه به مسائل اقتصادی و محیط زیستی از اهمیت زیادی برخوردار است. در مطالعه حاضر با توجه به آمار دبی اوج سالانه موجود در بازه زمانی سال‌های 1358 لغایت 1379 در حوزه آبخیز رودخانه قره‌سو در استان کرمانشاه، با استفاده توابع مفصل در چهار مدل: 1)رگرسیون 2) جمع 3) عامل وزنی 4) نزدیکترین ایستگاه، اقدام به تخمین میزان دبی اوج سالانه در محل تلاقی جریان‌های بالادست (ایستگاه هیدرومتری قره‌باغستان) شده است. بدین منظور ابتدا همگنی و کیفیت داده-ها مورد بررسی قرارگرفت. سپس برازش توزیع‌های احتمالاتی مناسب به سری داده‌ها صورت گرفت و با توجه به توابع توزیع حاشیه-ای ایستگاه‌های بالادست تابع توزیع توام در محل تلاقی جریان‌ها با استفاده از توابع مفصل ارشمیدسی بدست آمد که بهترین تابع مفصل برای ایستگاه‌های بالادست تابع مفصل گامبل انتخاب شد. نتایج حاصل نشان داد مدل مفصل با استفاده از رابطه رگرسیونی، با ضریب تعیین 711/0، خطای جذر میانگین مربعات 387/79، ضریب همبستگی تائو کندال 872/0 و ضریب رواسپیرمن 677/0 دارای دقت بیشتر بوده و برای تخمین دبی اوج نسبت به سایر مدل‌ها ارجحیت دارد. در نهایت مقادیر دبی برای دوره بازگشت‌های مختلف با توجه به مدل منتخب بدست آمد.</strong>