بررسی پایداری‏‎ ‎و عملکرد لاین های برنج

Abstract

انتخاب ارقام جدید و پرمحصول با پایداری عملکرد خوب یکی از اهداف مهم اصلاح برنج می باشد. بدین منظور ‏عملکرد هشت‎ ‎لاین برنج همراه با رقم نعمت به عنوان شاهد درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در شش ‏منطقه گیلان و مازندران به مدت دو سال مقایسه شد. تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر ساده رقم و اثر متقابل رقم × ‏مکان × سال معنی دار بود. برای تعیین لاین های پایدار از نه روش پایداری استفاده شد. لاین هفت به روش واریانس ‏محیطی و لاین یک با چهار روش شامل ضریب تغییرات محیطی، اکووالانس ریک، واریانس پایداری شوکلا و ضریب ‏تبیین از لاین های پایدار بودند. لاین پنج براساس معیارهای واریانس و ضریب تغییرات درون مکانی و لاین چهار با استفاده ‏از ضریب رگرسیون و انحراف از خط رگرسیون، از پایدارترین لاین ها شناخته شدند. درنتیجه لاین های هفت، یک، پنج و ‏چهار با استفاده از روشهای مختلف از پایدارترین لاین ها بودند. در این تحقیق لاین های چهار، یک و پنج به خاطر عملکرد ‏زیاد و بیشترین پایداری انتخاب شدند، ولی با در نظر گرفتن سایر ویژگی های مطلوب زراعی و کیفی، لاین چهار به عنوان ‏یک رقم جدید (کادوس) از طرف سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی‎ ‎در سال 1383 معرفی شد.‏