تأثیر تماس زبانی بر کاربرد حروف‌ربط فارسی در ‌‌‌‌‌ترکی‌‌‌‌‌آذربایجانی

Abstract

تحقیق حاضر به‌کارگیری حروف‌ربط زبان فارسی، توسط گویشوران ‌‌‌‌‌ترکی‌‌‌‌‌آذربایجانی و تأثیر آن بر زبان ترکی‌‌‌‌‌آذربایجانی را مطالعه کرده است. داده‌‌‌ها از منابع معتبر ‌‌‌‌‌ترکی‌‌‌‌‌آذربایجانی و تعاملات گویشوران آن زبان در مناطق مرکزی استان اردبیل گردآوری شد. با تحلیل داده‌‌ها براساس معیارهای زبانی و غیرزبانی تمایز رمزگردانی از قرض‌‌‌گیری، مشخص گردید که عمده حروف‌ربط زبان فارسی به‌صورت وام‌واژه در زبان ترکی‌‌‌‌‌آذربایجانی، نقش‌آفرینی می‌کنند و تعدادی از آنها نیز طی فرایند رمزگردانی زبانی، در گفتار دوزبانه‌‌ها ظاهر می‌شوند. یافته‌‌های تحقیق در تطابق با دیدگاه میرزاسکاتن (1993، 2006)، می‌‌باشد که پیوستار رمزگردانی-قرض‌‌‌گیری را مکانیزمی برای تکمیل و تثبیت راه‌یابی عناصر از زبانی به زبان دیگر، مطرح کرده است. قرض‌‌‌گیری حروف‌‌ربط فارسی موجب می‌‌شود که گویشوران ‌‌‌‌‌ترکی‌‌‌‌‌آذربایجانی برای پیوند بندهای جملات مرکب ناهم‌پایه، علاوه بر الگوهای نحوی زبان خود، از الگوهای نحوی زبان فارسی هم استفاده ‌‌‌نمایند. طبق نتایج تحقیق حاضر، این تغییرات نحوی که دلایل کاربردی دارند با سطح دوم رده‌‌بندی عناصر قرضی توماسون و کافمن (1988)، مطابقت دارد که دامنۀ تغییرات نحوی حاصل از وام‌‌گیری حروف‌‌ربط در زبان قرض‌‌گیرنده را، محدود و اندک فرض کرده است.