جایگاه تکیه در تکواژهای وابسته زبان فارسی

Abstract

تکیه فرایندی آوایی است که در آن هجایی نسبت به هجاهای دیگر برجسته می­شود. همة واحدهای واژگانی زبان، صرف­نظر از صورت ساختاری و تعداد هجاهای آن­ها در واژگان، طرح تکیه یا الگوی خاص خود را دارند.با توجه به این موضوع که بیان می­شود گرایش عمومی تکیه در زبان فارسی به سمت پایان واژه است و قواعد اعطای تکیة کلمه در این زبان مشروط به شرایط دستوری است، در این تحقیق به دنبال پاسخی برای این پرسش­ هستیم که آیا تفاوتی میان انواع تکواژهای وابسته از نظر اعطای تکیه وجود دارد یا نه و در صورت مثبت­بودن پاسخ، چگونه می­توان آن را تبیین کرد؟ داده­های این تحقیق در چارچوب نظریة بهینگی استاندارد و با استفاده از نرم­افزار OT soft مورد بررسی قرارگرفت. نتایج حاصل از بررسی داده­های این تحقیق، حاکی از آن است که تفاوت مشهود در جایگاه تکیة تکواژهای وابستة زبان فارسی، ناشی از بازنگاشت ساختار نوایی آنها است. این موضوع در چارچوب نظریة بهینگی توسط محدودیت­های نشانداری ALIGN R/L, CLASH و WRAP قابل تبیین است.