سازوکار جبران جمعی خسارات ناشی از نقض قواعد امنیتی آیین‌نامۀ عمومی حفاظت از اطلاعات اتحادیۀ اروپا و امکان‌سنجی اجرای آن در حقوق ایران

Abstract

جبران جمعی خسارات ناشی از نقض قواعد امنیتی حفاظت از داده‌های خصوصی، موضوع آیین‌نامة عمومی حفاظت از اطلاعات مصوب 2016 اتحادیة اروپا، سازوکاری جدید است که از سال 2018 در دستورکار این اتحادیه قرار گرفت. هدف از پژوهش حاضر این بود که به روش اسنادی شرایط و مکانیسم اجرا و قواعد حاکم بر سازوکار مذکور تبیین شود. این سازوکار بدین منظور اجرا می‌شود که دعاوی ناشی از نقض قواعد امنیتی آیین‌نامة مذکور در یک دادگاه تجمیع شود تا برای جبران خسارات ناشی از عملکرد کنترل‌کننده یا پردازندگان اطلاعات جمع‌آوری‌شده توسط ابزارهای اینترنت اشیا یا واقعیت مجازی مؤسسات مردم‌نهادی که مبادرت به دریافت مجوز می‌کنند امکان اقامة دعوا جهت احقاق حقوق اشخاص را داشته باشند. این مؤسسات، مطابق مادة 80 مقررات مرقوم، نمایندگان قانونی مردم‌اند و نیازی به اخذ نمایندگی جهت اقامة دعوا از سوی ایشان ندارند. در این سازوکار، مطابق دستورالعمل حمایت از حقوق جمعی مصرف‌کنندگان، مصوب 2018، دولت‌ها نیز مسئول جبران خسارات وارده‌اند. اجرای این فرایند در حقوق ایران منوط به سیاست‌گذاری‌های تقنینی و اجرایی در نظارت بر عملکرد سازمان‌های مذکور، تصویب مقررات مصوب اتحادیه، و اصلاح قوانین داخلی متعارض است.