تعهد همکاری متعهدله در اجرای قرارداد

Abstract

اجرای تعهد در بسیاری از قراردادها بدون همکاری طرف مقابل امکان‌پذیر نیست و متعهدله وظیفه دارد امکان انجام تعهد را به‌گونه‌ای فراهم نماید که متعهد بتواند ضمن عمل به تکالیف خود، آنچه را که متقابلاً استحقاق دارد، دریافت نماید. به‌عنوان مثال، اجرای تعهد معالجه از سوی پزشک، بدون همکاری بیمار ممکن نیست. این تکلیف در اقسام مختلف قراردادها و بسته به اوضاع و احوال حاکم و شرایط عقد، متغیر است. مبنای مهم تعهد همکاری، اصل حسن‌نیت است؛ البته شرط ضمنی و عرف نیز می‌تواند به‌عنوان سایر مبانی آن مطرح شود. در ادبیات حقوقی ما اشاره‌ای به این موضوع نشده و رویه قضایی هم با آن بیگانه است؛ اما در حقوق کشورهای مختلف و اسناد بین‌المللی راجع به قراردادها مورد تأیید واقع شده و آثار نقض تکلیف مزبور که فراتر از موضوع عدم مسئولیت متعهد است، تبیین شده است. نگارنده با مطالعه تطبیقی تلاش نموده است تا ضمن معرفی این مفهوم جدید، مبانی، قلمرو و آثار نقض تکلیف مزبور را مورد بررسی قرار دهد.