بررسی اثر پرتوهای گاما با منبع کبالت- 60 بر جوانه‌زنی بذر ذرت

Abstract

این آزمایش به‌منظور بررسی اثر پرتوهای گاما بر جوانه‌زنی بذر ارقام ذرت، به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در مجتمع پژوهشی البرز- پژوهشکده کشاورزی هسته­ای به اجرا درآمد. فاکتور اول شامل 4 ژنوتیپ­ ذرت (AR64، دهقان 400، فجر 260 و 704) و فاکتور دوم دز پرتو گاما در هشت سطح (صفر، 50، 100، 150، 200، 300، 400 و 500 گری) بود. در این بررسی صفات طول ریشه­چه، طول ساقه­چه، طول کلئوپتیل، تعداد ریشه، شاخص بنیه بذر، متوسط زمان جوانه‌زنی و درصد جوانه‌زنی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اختلاف بین ژنوتیپ‌های مورد بررسی از نظر کلیه صفات، اختلاف بین سطوح پرتو گاما و هم­چنین اثر متقابل ژنوتیپ × دز گاما، به‌جز درصد جوانه‌زنی از نظر کلیه صفات معنی­داری بود. ژنوتیپ 704 با میانگین 5_/92 درصد بیش­ترین و ژنوتیپ­های دهقان 400 و فجر 260 کم­ترین درصد جوانه­زنی را به خود اختصاص دادند. با توجه به واکنش متفاوت ارقام مورد بررسی به دزهای پرتو گاما، دز مناسب برای رقم RA64، 50 الی 150 گری، رقم دهقان 400، 150 گری، رقم فجر 260، 100 گری و رقم 740، 50 گری خواهد بود؛ اما دزهای بالاتر از دزهای ذکر شده برای هر کدام از ارقام مذکور، بر خصوصیات جوانه­زنی و رشد در بذر ذرت اثر منفی داشتند.<br />