تأثیر دزهای مختلف اشعه ی گاما بر ویژگی‌های جوانه زنی بذر گیاه دارویی بالنگوی شیرازی

Abstract

گیاه دارویی بالنگو (<em>Lallemantia royleana</em>) دارای مواد مؤثر فراوانی است. بذر بالنگو دارای فواید گوناگونی از جمله ضد نفخ، یبوست، سرفه­‌ی خشک و آسم است. با توجه به اهمیت تنوع ژنتیکی در اصلاح نباتات، از جهش مصنوعی برای ایجاد تنوع می‌­توان استفاده کرد. این پژوهش به منظور بررسی آثار دزهای مختلف اشعه‌ی گاما (_°، 50، 100، 150، 250، 350، 450، 550، 700، Gy900) بر ویژگی‌­های بذر بالنگوی شیرازی و تعیین دز مناسب پرتو­ گاما برای ایجاد جهش از طریق طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که بین دزهای اشعه­‌ی گاما، اختلاف معنی­‌داری از نظر وزن خشک ساقه‌­چه، وزن تر ریشه­‌چه، طول ریشه‌­چه و ساقه­‌چه و نیز پارامترهای جوانه­‌زنی شامل مدت زمان، ضریب، سرعت، واریانس و همگنی آن وجود دارد. درصد جوانه‌­زنی با صفاتی مانند سرعت و واریانس جوانه‌­زنی، وزن تر ساقه­‌چه، وزن خشک ساقه­‌چه و ریشه‌­چه، در سطح احتمال 1% همبستگی مثبت و معنی­‌دار داشت، ولی با طول ساقه‌­چه و طول ریشه­‌چه همبستگی نداشت. هم­چنین دز <br /> 250Gy برای ایجاد جهش در بالنگوی شیرازی مناسب تشخیص داده شد.