ترکیب طیف سنجی گسیل پرتو ایکس ذره- القایی و طیف سنجی گسیل پرتو گامای پروتون- القایی برای تجزیه ی رنگ لاجوردی در کاشی باستانی

Abstract

تجزیه با استفاده از باریکه‌ی یونی، به دلیل حساسیت بالا، سریع، بس‌عنصری بودن، غیرمخرب بودن و عدم استفاده از نمونه‌سازی به ویژه برای تجزیه‌ی رنگ‌دانه‌ها به طور گسترده استفاده می‌شود. از طیف‌سنجی گسیل پرتو ایکس ذره- القایی و طیف‌سنجی گسیل پرتو گامای پروتون- القایی با باریکه‌ی خارجی به طور هم‌زمان برای نمونه‌های بزرگ باستانی که در محیط خارج از خلأ تحت تابش قرار می‌گیرند استفاده می‌شود. در این کار پژوهشی از باریکه‌ی خارجی برای تجزیه‌ی نمونه‌های سنگ لاجورد و رنگ لاجوردی کاشی باستانی استفاده شد. با مقایسه‌ی طیف‌ها، مشخص شد که رنگ لاجوردی موجود در کاشی باستانی از رنگ‌دانه‌ی کبالت است در حالی‌که در سنگ لاجورد، کبالت وجود ندارد و سدیم عنصر مشخصه‌ی رنگ لاجوردی در نمونه‌های سنگ لاجورد است. هم‌چنین نشان داده شد که می‌توان با استفاده از تجزیه با باریکه‌ی یونی، لاجورد را شناسایی کرد. <br />