رابطه حرمت خود، سبک‌های شوخ طبعی و کمرویی با احساس تنهایی در دانش‌آموزان

Abstract

در پژوهش حاضر نقش حرمت خود، سبک‌های شوخ‌طبعی و کمرویی در پیش‌بینی احساس تنهایی در دانش‌آموزان بررسی شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعۀ آماری تمامی دانش‌آموزان دبیرستانی شهرستان دامغان بودند. نمونۀ پژوهش 250 نفر (125 پسر، 125 دختر) بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند و به مقیاس‌های حرمت خود روزنبرگ، شوخ طبعی مارتین و همکاران، کمرویی چیک و بریگز و احساس تنهایی دهشیری و همکاران پاسخ دادند. نتایج نشان داد که بین کمرویی و عزّت نفس ارتباط منفی معناداری وجود دارد. بین سبک شوخ طبعی پیوندگرایانه و خود‌ارزندسازانه با احساس تنهایی نیز ارتباط منفی و معناداری وجود دارد. بین احساس تنهایی و شوخ طبعی پرخاشگرایانه و خود تحقیرگرایانه رابطۀ مثبت معناداری مشاهده شد. بین کمرویی و تنهایی و مؤلّفه‌های آن رابطۀ مثبت معناداری مشاهده شد. همچنین بین عزّت نفس با تنهایی و مؤلّفه‌های آن نیز رابطۀ منفی معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که عزّت نفس، شوخ طبعی خودارزنده سازانه و کمرویی به‌ترتیب نقش مهم و معناداری در پیش‌بینی احساس تنهایی دارند و در مجموع 34% از واریانس احساس تنهایی را تبیین می‌کنند. این یافته‌‌ها بیان‌کنندۀ نقش و اهمیت حرمت خود و استفاده از سبک‌های شوخ‌طبعی سازش یافته برای از بین بردن کمرویی و احساس تنهایی در دانش‌آموزان است.