تاثیر جدایه‌های باکتریایی شورپسند بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم کنجد حساس و مقاوم به شوری

Abstract

باکتری‌های جدا شده از محیط‌های پرتنش به افزایش تحمل گیاهان به شوری کمک می‌نماید. در این پژوهش اثر باکتری‌های شورپسند جدا و خالص‌سازی شده از خاک‌های شور استان خراسان رضوی بر عملکرد دو رقم کنجد مقاوم (فردوس) و حساس به شوری (کلات)، در شرایط گلخانه بررسی شد. بیشترین وزن تر اندام هوایی با 0/72 ، 8/61 ، 5/57 ، 1/30 و 5/28 درصد افزایش به ترتیب در جدایه‌های H8، H6، H7، H5 و H13 مشاهده گردید. تلقیح جدایه‌ها باعث افزایش تعداد دانه در کپسول در تمامی آن‌ها گردید. بیشترین افزایش عملکرد دانه به ترتیب در جدایه‌های H8 (8/70 درصد) و H7 (3/56 درصد) از جنس ویرجی باسیلیوس، H6 (4/52 درصد) و H5 (7/ 41 درصد) از جنس باسیلیوس و H13 (5/25 درصد) نیز از جنس باسیلیوس با اختلاف معنی‌دار نسبت به شاهد (01/0P≤) مشاهده شد. بیشترین تعداد دانه در کپسول، وزن‌تر و خشک اندام هوایی و عملکرد دانه در ترکیب رقم مقاوم به شوری فردوس همراه با باکتری ویرجی باسیلیوس دوخنسیس و همچنین همین باکتری با رقم حساس به شوری کلات به دست آمد. نوع رقم، بیشتر بر صفات ظاهری و تلقیح جدایه‌ها بیشتر بر عملکرد کنجد تاثیر داشت. همچنین جدایه ویرجی باسیلیوس دوخنسیس از pH محیط رشدی مناسب‌تری برخوردار بود که شاید بتوان آن را دلیلی بر بالاتر بودن عملکرد گیاه کنجد در مجاورت با این جدایه دانست.