عینیت مفاهیم و داوری‌های اخلاقی در دیدگاه فیلیپا فوت؛ فهم‌های متفاوت از نظریه خیر طبیعی و مسائل پیش روی آن

Abstract

تبیین عینیت مفاهیم و داوری‌های اخلاقی، از جمله مهم‌ترین دغدغه‌های فیلیپا فوت در طول عمر فلسفه‌ورزی‌اش بوده است و دیدگاه او در این باب در آثار متأخرش، به عنوان اثری مهم و تأثیرگذار شناخته می‌شود. فوت در این دوره معتقد است که داوری‌های اخلاقی، به دسته‌ای از داوری‌ها تعلق دارند که بر مبنای خیر طبیعی شکل می‌گیرند. در این دیدگاه، خیر طبیعی هر موجود زنده، با توجه به سبک زندگی گونه‌ای که بدان تعلق دارد بدست می‌آید. در مقاله حاضر، ضمن شرح اجمالی دیدگاه فوت در تبیین عینیت احکام و داوری‌های اخلاقی، با طراحی گفت و گویی میان منتقدان و مدافعان فوت، به بررسی قوت و ضعف نظریه خیر طبیعی خواهیم پرداخت و نشان خواهیم داد که نزاع میان مدافعان و مخالفان فوت، بر اختلاف میان دو رویکرد تفسیری از «زندگی انسانی» بنا شده است؛ رویکرد مبتنی بر سعادت و رویکرد مبتنی بر فاعلیت. گرچه رویکرد مبتنی بر فاعلیت می‌تواند تا حدی به نقدهای مطرح پاسخ دهد، اما خود اشکالات دیگری را پدید خواهد آورد.