تحول آرای فلسفی یورگن هابرماس درباره ی نقش دین در حوزه ی عمومی

Abstract

بعضی از صاحب نظران یورگن هابرماس را برجسته ترین<br />فیلسوف زنده و نظریه پرداز اجتماعی به شمار می آورند. در عین حال دیدگاه های او در<br />مورد نقش دین در حوزه ی عمومی تا حدودی مورد غفلت قرار گرفته است. در این مقاله،<br />ضمن شرح و توضیح مبانی دیدگاه های فلسفی اولیه و بعدی هابرماس درباره ی دین، تحول نگرش<br />او به دین همچون یکی از منابع مشکلات درونی <br />مدرنیته و سپس تلقی او از دین همچون منبع اصلی شوق و انگیزه برای پی ریختن<br />زیست جهان فرهنگی ـ اجتماعی مطلوب بررسی شده است. نادیده گرفته شدن مطالعات متأخر<br />هابرماس درباره ی نقش و جایگاه دین در دنیای معاصر مایه ی تأسف است، چراکه پروژه ی<br />متأخر هابرماس فی الواقع کوششی است خلاق و مهم برای گذار به فرا سوی فرض های<br />سکولار که وجه بارز بسیاری از مطالعات مدرن در مورد دین است. هدف اصلی این مقاله<br />بررسی انتقادی تفکر فلسفی هابرماس و تحول آرای او درباره ی نقش دین در عرضه ی<br />عمومی است و روش های به کار رفته در این پژوهش، تحلیل محتوا و مطالعه تطبیقی افکار<br />هابرماس با تکیه بر رویکرد انتقادی است.