بررسی اقلیم گردشگری استان کرمانشاه با استفاده از شاخص‌های دمای معادل فیزیولوژیک (PET) و اقلیم آسایش گردشگری (TCI)

Abstract

یکی از نیازهای اساسی به منظور توسعه توانمندی­های گردشگری یک منطقه، اقلیم مناسب گردشگری می باشد. استفاده از پتانسیل­های گردشگری، نیازمند ارزیابی اقلیم آسایش با استفاده از روش­های علمی مورد قبول است تا به­طور سیستماتیک تأثیر عناصر اقلیمی بر فعالیت گردشگران را مشخص سازد. با توجه به این ضرورت، در پژوهش حاضر به بررسی اقلیم گردشگری استان کرمانشاه با استفاده از دو شاخص دمای معادل فیزیولوژیک و شاخص آسایش اقلیمی انجام گرفت. این مطالعه؛ شامل تحلیل الگوی پراکندگی زمانی و مکانی مقادیر محاسبه شده برای این دو شاخص؛ به­منظور ارزیابی اقلیم آسایش در برنامه­ریزی­های گردشگری به­ویژه گردشگری طبیعی می باشد. بدین­منظور از داده­های 10 ایستگاه هواشناسی که شامل دمای هوا (متوسط و حداکثر دمای روزانه)، فشار بخار، رطوبت نسبی (متوسط و حداقل روزانه)، متوسط رطوبت نسبی روزانه، سرعت باد، میزان ابرناکی، بارش، کل ساعات آفتابی و میانگین سرعت باد طی بازه زمانی 16 ساله (1380-1396) بوده است؛استفاده گردید. پس از آماده نمودن داده­ها، آماره کلموگروف - اسمیرنوف برای آزمون نرمال بودن آن­ها بکار گرفته شد. تعیین پراکنش­های همگن مکانی و زمانی مقادیر شاخص دمای معادل فیزیولوژیک و شاخص اقلیم آسایش گردشگری هم با تحلیل خوشه­ای و بر اساس داده­های اقلیمی مورد استفاده انجام گرفت. مقادیر بدست آمده برای هر دو شاخص نشان داد که وضعیت اقلیم گردشگری استان مورد مطالعه بیش از هر چیزی؛ متأثر از شرایط توپوگرافی آن می باشد. به­گونه­ای که مناطق غربی و مرکزی با ارتفاع زیاد در سطح استان (شهرستان­های سنقر، کنگاور، هرسین، صحنه، کرمانشاه، جوانرود و اسلام­آباد غرب) در طی سال شرایط متفاوتی در مقایسه با مناطق شرقی و کم­ارتفاع­تر استان (سرپل ذهاب، گیلانغرب و قصر شیرین) به لحاظ آسایش اقلیمی و درجه تنش فیزیولوژیک دارند. به لحاظ پراکنش زمانی، اردیبهشت، خرداد و مهر مناسب­ترین زمان برای انجام فعالیت گردشگری در استان کرمانشاه می باشد.