اثر سطوح مختلف کود دامی و وزن‌های غده بر عملکرد و اجزای عملکرد زیره سیاه (Bunium persicum Bioss.)

Abstract

این آزمایش با هدف بررسی اثر سطوح کود دامی و وزن‌ غده بر خصوصیات رشد، اجزای عملکرد و عملکرد دانه و اسانس گیاه دارویی زیره سیاه، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در دو سال زراعی 92-1391 و 93-1392 به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. پنج سطح کود دامی از نوع گاوی (صفر، 10، 20، 30 و 40 تن در هکتار کود گاوی) و سه وزن غده (کمتر از 2، 4-2 و بیشتر از 4 گرم) به عنوان تیمارهای آزمایشی انتخاب شدند. صفات مورد مطالعه شامل ارتفاع بوته، قطر تاج‌پوشش گیاهی، اجزای عملکرد شامل تعداد چتر در شاخه جانبی، تعداد چترک در چتر، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی و دانه و محتوی و عملکرد اسانس زیره سیاه بودند. نتایج نشان داد که اثر ساده میزان مصرف کود دامی و وزن غده به طور معنی‌داری اجزای عملکرد، عملکرد بیولوژیکی و دانه و محتوی اسانس دانه زیره سیاه را تحت تأثیر قرار داد. اثر متقابل میزان مصرف کود دامی و وزن غده بر ارتفاع بوته، قطر تاج-پوشش گیاهی و عملکرد اسانس معنی‌دار بود. بالاترین عملکرد دانه با 20/164 گرم بر متر مربع مربوط به بالاترین میزان مصرف کود دامی بود. با افزایش وزن غده از کمتر از دو گرم به بیش از چهار گرم، عملکرد دانه زیره سیاه 27 درصد بهبود یافت. بالاترین عملکرد اسانس مربوط به 40 تن کود دامی و وزن غده بیش از چهار گرم با 25/14 گرم بر متر مربع بود.