اثرات پرتودهی اشعه گاما بر روی عملکرد و اجزای عملکرد کلزا ( Brassica napus)

Abstract

به منظور ایجاد تنوع ژنتیکی القایی و انتخاب ژنوتیپ و لاین هایی با صفات زراعی مطلوب، بذور سه رقم کلزا ساری گل (PF)، RGS003 و زرفام، با دزهای مختلف اشعه گاما 500، 700 و 900 گری تیمار شدند. جهت تایید پایداری تغییرات ژنتیکی القایی صفات زراعی، 66 لاین موتانت انتخابی از نسل M4 موتاسیون همراه با واریته های شاهد به منظور بررسی نسل پنجم موتاسیون (M5) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. بیست و دو لاین انتخابی نسل M5از نظر صفاتی مانند ارتفاع، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، میانگین طول خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس داده های بدست آمده تفاوت معنی داری در تمامی صفات زراعی مورد مطالعه در لاین های آزمایشی نشان داد. بیشترین ضریب تغییرات مربوط به تعداد خورجین در شاخه فرعی (57/29 درصد) بود. مقایسه میانگین لاین های آزمایشی با شاهد نشان داد که میانگین طول خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد در لاین های موتانت Zar16 و Zar20 بطور معنی دار بیشتر از واریته های شاهد بود و چون این لاین ها از نظر سایر صفات مورد بررسی، اختلافی با واریته های شاهد نداشتند، به عنوان لاین های برتر در نظر گرفته شدند. <br />واژه های کلیدی: کلزا، تنوع ژنتیکی القایی، اشعه گاما و لاین موتانت