تولید کالوس‌ و جنین‌زایی بدنی گونه مرتعیAgropyron cristatum در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ

Abstract

گونه علف ‌گندمی Gaertn. <em>Agropyron cristatum </em>L. از گونه‌های مرتعی بومی مناطق نیمه‌خشک ایران است که طی سالیان متمادی با شرایط آب و هوایی نامناسب این مناطق سازش‌یافته است. این گونه از جمله علف‌گندمیان مقاوم به سرما، خشکی و چرا و از خویشاونــدان نزدیک گندم و جو می‌باشد. در این پژوهش اثر 7 غلـظت‌ متـفاوت تنظیم‌کننـده رشـد 2,4-D (2,4-dichlorophenoxy acetic acid) بر کالوس و جنین‌زایــی بدنی گونه علف‌گندمی Gaertn. <em>Agropyron cristatum </em>L. در محیط کشت MS مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیش‌ترین میزان کالوس‌، جنین‌زایی بدنی در غلظت 1 میلی‌گرم بر لیتر 2,4-D به‌دست می‌آید. تولید کالوس با افزایش غلظت تنظیم‌کننده رشد 2,4-D تا سطح 1 میلی‌گرم بر لیتر این ماده رخ داد در حالی‌که غلظت‌های 5/5 و 9 میلی‌گرم بر لیتر موجب کاهش چشم‌گیر آن شد. با این وجود جنین‌های بدنی در محیط‌های کشت حاوی غلظت‌های 1 و 4 میلی‌گرم بر لیتر 2,4-D مشاهده شد. تشکیل جنین‌های تکامل‌یافته و تولید گیاهچه فقط در غلظت 1 میلی‌گرم بر لیتر این هورمون رخ داد. در واقع غلظت 1 میلی‌گرم بر لیتر هورمون 2,4-D از نظر ایجاد جنین کروی، اژدری، گیاهچه و همچنین کالوس‌های ریشه‌دار و تعداد ریشه‌های آن‌ها با سایر تیمارها تفاوت معنی‌داری داشته و در تیمار شاهد که فاقد این تنظیم‌کننده رشد بود، کالوس‌زایی و جنین‌زایی بدنی انجام نشد.