تحلیل تطبیقی مفاهیم مشترک رباعیات حکیم عمر خیام و مائده‌های زمینی آندره ژید

Abstract

پژوهش بر اساس نظریه‌های بنیادی ادبیات تطبیقی- گستر? پژوهش در پیوندها و داد و ستد‌های ادبی ملل– نشان می‌دهد که گنجین?‌ فرهنگ و ادبیات فارسی نقش بسزایی در الهام‌بخشی و آفرینش شاهکارهای متعدد در ادبیات جهان داشته است. آندره ‌ژید، نویسند? مشهور فرانسوی، از کسانی است که تحت تأثیر این میراث غنی به خلق آثار منحصر به فرد دست یافته‌اند. او کتاب مائده‌های زمینی خود را به گونه‌ای در پیوند با ادبیات شرق، به ویژه ادبیات فارسی آفریده است. ژید با ذکر مصراعی از حافظ و آیه‌ای از قرآن کریم در آغاز کتابش، توجه ویژ? خود را به این آثار نشان داده است. در حالی که ژید نام خیام را تنها یک بار در کتاب مائده‌های زمینی آورده است، گمان می‌رود که این کتاب نمایانگر برخی تأثیرپذیری‌های آندره ژید از خیام نیشابوری نیز باشد و شاید بتوان گفت، تأثیر اندیشه خیام در این اثر بیش از اندیشه حافظ است؛ از این‌رو در ‌این نوشتار ضمن بررسی شیوه و میزان آشنایی ژید با رباعیات خیام، با تحلیل تطبیقی مفاهیم مشترک رباعیات خیام و مائده‌های زمینی آندره‌ژید، نقش رباعیات در آفرینش مائده‌ها آشکار شده است.