بررسی موانع اقتصادی توسعه‌یافتگی در استان ایلام

Abstract

در­­ ­­میان مباحث متعددی که در چند دهۀ اخیر در حوزۀ علوم اجتماعی مطرح شده، بحث توسعه از گستردگی و اهمیت قابل ملاحظه­‌ای برخوردار است. از این­رو مقاله حاضر به بررسی موانع اقتصادی توسعه­‌یافتگی در استان ایلام و درک و تفسیر مردمان آن دیار از توسعه می­‌پردازد. روش­‌شناسی پژوهش کیفی است. از روش مردم نگاری برای گردآوری داده­‌ها و از نظریۀ زمینه­‌ای برای تحلیل و بررسی داده‌­ها استفاده گردیده است. در این پژوهش، اطلاعات مشاهده­‌ای و اسنادی توسط محقق گرد­آوری و اطلاعات مصاحبه‌­ای از 56 نفر از مشارکت کنندگان ساکن در میدان مطالعه به­‌عمل آمد. برای تعیین افراد مورد مصاحبه، از روش نمونه‌­گیری کیفی- هدفمند و برای تعیین تعداد مصاحبه­‌شوندگان از منطق اشباع نظری در نمونه­‌گیری نظری استفاده شده است. سپس عملیات تحلیل اطلاعات در سه مرحلهْ کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی انجام شده و در نهایت از ترکیب کلیۀ مقوله­‌ها، مدل نهایی تحقیق استخراج شد. نتایج بررسی نشان می­‌دهد که مهم‌­ترین موانع اقتصادی توسعه­‌یافتگی در این استان مشکلات­ اکولوژیک، فقر اقتصادی­ مزمن، نبود ­بخش خصوصی­ قوی، و فقدان زیر­ساخت­‌های اقتصادی می­‌باشد. براساس مدل نهایی توسعه به مثابة پدیده­ای دوگانه و تقابل گرا درک، ارزیابی و تفسیر شده است که توانسته از یک طرف استان ایلام را توانمند ساخته و بسیاری از مسایل و مشکلات زندگی آنان را در ابعاد مختلف تغییر و نوسازی مشخص کند و از طرف دیگر، موجب تضعیف سنت‌ها می‌شود که از دید مردم استان ایلام به عنوان نتایج نامطلوب توسعه تلقی می­‌گردد.